Operatie voor een betere vruchtbaarheid : behandeling voor vrouwen die moeilijk zwanger worden

Een arts kan verschillende soorten operaties doen om de vruchtbaarheid te verbeteren. Eerst krijgt u een onderzoek om te kijken hoe groot de kans is dat u na een operatie zwanger wordt.
De arts bespreekt met u vervolgens welke operatie u kunt krijgen. Dit hangt af van uw leeftijd en uw situatie.
De operatie is een kijkoperatie of een operatie via een snee onderin de buik. Bij de operatie via de buik maakt de arts een snee op de plek waar meestal een bikinibroekje overheen valt. Soms is het een combinatie van beide operaties.
Het resultaat van een operatie verschilt per persoon.

Om te weten hoe groot de kans is dat u na een operatie zwanger wordt, krijgt u 1 of meer onderzoeken:

Bloedonderzoek naar uw hormonen.

• Als u een man als partner heeft, kan de arts ook adviseren dat uw partner een spermaonderzoek laat doen.
• Echografie. Een echo is een onderzoek van de binnenkant van het lichaam. Dit onderzoek gebeurt via geluidsgolven. De geluidsgolven maken organen en weefsels zichtbaar. Een echo veroorzaakt geen schade aan uw lichaam of omgeving.
  Meestal brengt de arts de echo via uw vagina in. De arts kan dan uw baarmoeder en eierstokken goed bekijken.
• Röntgenonderzoek baarmoeder en eileiders. Dit onderzoek heet HSG of hysterosalpingogram. De arts bekijkt de vorm van uw baarmoeder en eileiders. De arts onderzoekt ook hoe makkelijk er vloeistof door uw eileiders stromen.
• Een kijkoperatie. De arts bekijkt uw baarmoederholte, uw eierstokken en uw eileiders. De arts onderzoekt ook hoe makkelijk er vloeistof door uw eileiders kan stromen.

De arts bespreekt met u hoe groot de kans is dat u zwanger wordt na een operatie. Hoe ouder u bent, hoe kleiner de kans is dat u zwanger wordt.

• Als u een sterilisatie heeft gehad, kunt u een operatie krijgen als u jonger bent dan 42 jaar.
• In andere situaties kunt u een operatie krijgen als u jonger bent dan 40 jaar.

Kiezen voor een operatie

U wilt waarschijnlijk goed nadenken over de operatie. Bespreek met uw arts alle voordelen en nadelen van een operatie.
Als u kiest voor een operatie, is dat meestal een spannende tijd. Erover praten met uw arts, vrienden of familie kan helpen. Contact met vrouwen die hetzelfde meemaken kan ook helpen.

Fimbriolysis of salpingostomie

De arts kan afgesloten eileiders openmaken. Eicellen en zaadcellen kunnen dan weer door de eileider bewegen. De eicellen en zaadcellen kunnen dan weer bij elkaar komen.

Adhesiolyse

U heeft verklevingen rond uw eierstokken of eileider. Verklevingen zijn een soort littekens. De arts kan de verklevingen verwijderen. De eileider kan dan beter naar de eicel bewegen.

Refertilisatie

U heeft eerder een sterilisatie gehad. De arts kan de sterilisatie soms herstellen. Als uw eileiders afgesloten zijn met clips of ringetjes, lukt de hersteloperatie meestal. Als uw eileiders zijn dicht gebrand, krijgt u meestal eerst een kijkoperatie. De arts kan dan zien of u een hersteloperatie kunt krijgen. 

Tubectomie

Als een eileider erg beschadigd is, is het moeilijker om zwanger te worden. Dit kan bijvoorbeeld zijn als een eileider erg verdikt is. Het kan ook als de trilharen in de eileider te erg kapot zijn of als er teveel vocht in de eileider zit. Daarom kan de arts adviseren om 1 of beide eileiders te verwijderen.
De arts verwijdert 1 eileider als de andere eileider nog wel een goede kans op een zwangerschap geeft.
De arts verwijdert soms 2 eileiders als u een ivf-behandeling krijgt. Een ivf-behandeling lukt beter als er geen beschadigde eileiders zijn.

Endometriose verwijderen

Bj endometriose zit er baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder. Meestal krijgt u geen operatie. Als u veel klachten heeft, kan de arts plekken met endometriose wegbranden of wegsnijden.

• De arts brengt u in slaap. U merkt niets van de operatie.
• De operatie duurt meestal 1 tot 2 uur.
• Tijdens de operatie probeert de arts ervoor te zorgen dat een eicel weer naar en door de eileider kan bewegen. Hierdoor kan de zaadcel uiteindelijk de eicel in de eileider bereiken. De arts wil zo min mogelijk schade veroorzaken. Soms verwijdert de arts daarom geen dikke verklevingen. Het verwijderen van verklevingen kan andere delen van het lichaam kapot maken.
• Soms brengt de arts tijdens de operatie via uw vagina een slangetje in de baarmoeder.
  De arts spuit blauwe vloeistof door het slangetje de eileiders in. De arts kijkt ondertussen met een camera in de buik of de vloeistof door de eileiders stroomt. Zo onderzoekt de arts of de eileiders weer open zijn.
• Soms krijgt u een infuus met medicijnen. De medicijnen zorgen dat u geen infectie krijgt.

Als u zich goed voelt, mag u op de dag van de operatie naar huis. Zelf autorijden of fietsen raden wij af. Reizen met het openbaar vervoer kan wel. Vraag iemand om met u mee te gaan.
Soms moet u 1 nacht in het ziekenhuis blijven, bijvoorbeeld omdat u medicijnen tegen de pijn krijgt.
De arts maakt met u een controle-afspraak voor na de operatie.

Soms bent u na 1 dag al hersteld. Het herstel kan ook iets langer duren. U kunt alles doen wat u normaal ook deed.
De eerste dagen kunt u last hebben van lichte buikpijn en pijn in de schouders. Er kan ook wat bloed uit de vagina komen. Dit is normaal.

Iedere operatie heeft risico’s. Bij deze operatie bestaat een kleine kans op een infectie, een bloeding, trombose of schade aan uw darmen of blaas.

Bel meteen de afdeling Fertiliteit of VEVO als u 1 of meer van deze klachten heeft:

• meer dan 38,5 graden koorts
• hevige buikpijn die niet minder wordt na het innemen van pijnstillers
• afscheiding die er anders uitziet of ruikt

Na 1 dag mag u weer seks hebben.
Zorg dat u minimaal 1 keer ongesteld bent geworden voordat u gaat proberen om zwanger te worden.

Kans op een zwangerschap

Na een operatie worden de meeste vrouwen zwanger in de eerste 15 maanden.
Als u zwanger wordt, heeft u niet meer kans op een tweeling dan andere vrouwen. Na een zwangerschap kunt u weer opnieuw zwanger worden.

De kans op een zwangerschap na refertilisatie is afhankelijk van uw leeftijd en de methode die voor uw de sterilisatie is gebruikt. De kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap na refertilisatie is ongeveer 5 procent.

Het kan ook zijn dat u niet zwanger wordt na de operatie. Bespreek dit met uw arts. Meestal kijkt u na 1 jaar of er nog een behandeling is om toch zwanger te worden.

Zwanger

Wordt u niet op tijd ongesteld? Doe dan een zwangerschapstest.
Als deze positief is, kunt u het beste een afspraak maken voor een inwendige echo wanneer u 2 tot 4 weken over tijd bent. De arts kan dan zien of het embryo in uw baarmoeder zit. De afspraak kunt u maken op de poli Fertiliteit of bij een verloskundige buiten het ziekenhuis.
Is er nog geen echo gemaakt en heeft u buikpijn, bloedverlies of beide bij een positieve zwangerschapstest? Neem dan contact op met de gynaecoloog.