Hartkramp : angina pectoris

Wat is hartkramp?

Bij hartkramp heb je korte aanvallen van een drukkend, pijnlijk of benauwd gevoel in je borstkas. 

Je krijgt dit gevoel als je iets actiefs doet, bij kou, na vet eten of bij heftige emoties. Je hart krijgt even te weinig zuurstof. 

Als je rustig gaat zitten, is het gevoel snel weer weg. Meestal binnen een paar minuten en maximaal binnen 15 minuten.

Waardoor krijg je hartkramp?

Je hartspier heeft zuurstof nodig om goed te werken. De hartspier krijgt die zuurstof via bloedvaten die aan de buitenkant van het hart liggen. Die bloedvaten heten de krans-slagaderen.

Hartkramp komt doordat zo'n bloedvat smaller is geworden. Er kan minder bloed doorheen stromen. En er kan dus ook minder zuurstof in de hartspier komen. 
De smallere bloedvaten komen vaak door aderverkalking. Dit kun je krijgen door ouder worden, roken, ongezond eten, weinig bewegen en je genen.

Je merkt pas dat je smallere bloedvaten hebt als je hart even wat harder moet werken. Bijvoorbeeld als je de trap op loopt of sport. Je kunt het ook merken als je opeens veel stress hebt. Of vanuit een warme kamer in de kou komt. 
Op zo'n moment heeft je hart extra zuurstof nodig. Maar het hart krijgt dit niet. Dat geeft het drukkende gevoel op de borst. 
Je kunt ook hartkramp krijgen na het eten, vooral als je veel en vet gegeten hebt. Dit komt omdat er dan veel bloed naar je maag en darmen moet. Je hart krijgt dan minder bloed met zuurstof.

Je kunt ook hartkramp krijgen bij koorts, bloedarmoede, erge COPD of als je schildklier te snel werkt.

Is hartkramp gevaarlijk?

Hartkramp is niet direct gevaarlijk. Het is een waarschuwing dat je hart even te weinig zuurstof krijgt. Dit duurt meestal maar kort. Er gaat dan niks kapot aan je hart.

De meeste mensen met hartkramp leven even lang als mensen zonder hartkramp. Ze hebben geen aanvallen meer als ze gezond leven en medicijnen gebruiken. Of ze hebben af en toe klachten, maar die worden niet erger. Dit heet stabiele hartkramp.

De meeste mensen met hartkramp hebben geen grotere kans op een hartaanval. Sommige mensen wel.
Je hebt van de arts in het ziekenhuis gehoord of je een grotere kans hebt op een hartaanval of niet.

Adviezen bij hartkramp

Bij hartkramp is het heel belangrijk dat je gezond leeft. Hiermee zorg je ervoor dat je bloedvaten niet verder dicht gaan zitten.

Het helpt het meeste als je fitter wordt:  

• Ga bijvoorbeeld vaak wandelen, fietsen of zwemmen.  
• Doe dit elke dag een half uur of langer.  
• Kijk verder bij bewegen en sporten bij hartkramp.  

Rook je? Vraag hulp om te stoppen.  
Eet gezond en drink geen of weinig alcohol.  
Probeer af te vallen als je te zwaar bent.   
Heb je veel stress, kijk dan hoe je daar minder last van kunt hebben.

Van de praktijkondersteuner kun je hulp krijgen om gezonder te gaan leven. Je kunt ook hulp krijgen van een leefstijlcoach.

Medicijnen bij hartkramp

Bij hartkramp zijn er verschillende medicijnen die nodig kunnen zijn.

Als je een aanval hebt, kun je een pil of spray onder de tong (nitraat) nemen.

Heb je 3 of meer aanvallen per week? Dan kun je met je huisarts bespreken of je ook andere medicijnen wilt nemen. Die zorgen ervoor dat je veel minder vaak of geen aanvallen meer hebt.  

Je neemt elke dag een bloedverdunner (acetylsalicylzuur als antistollingsmiddel). 
Dit medicijn zorgt ervoor dat er geen bloedproppen in je bloed komen. Zo heb je minder kans op een hartaanval of beroerte. 

Deze bloedverdunner kan deze bijwerkingen geven: maagpijn, misselijk zijn, snel blauwe plekken bij stoten, wondjes blijven langer bloeden. 
Je kunt er een medicijn bij krijgen dat je maag beschermt, zoals omeprazol. 
Als je allergisch bent voor deze bloedverdunner, kun je een andere bloedverdunner krijgen (clopidogrel).

Misschien heb je andere problemen die slecht zijn voor je bloedvaten. Zoals diabetes of een hoog cholesterol. 
Samen met je huisarts beslis je of je bijvoorbeeld medicijnen wilt gaan slikken om je cholesterol lager te maken. Gezonder gaan leven kan ervoor zorgen dat je dit soort medicijnen niet nodig hebt.

Hoe kun je zorgen dat je geen aanval van hartkramp krijgt?

Probeer gezonder te gaan leven. Beweeg veel. Zo word je fitter. En zorg je ervoor dat je weinig of geen klachten hebt.  

Verder kun je deze adviezen volgen: 

• Als je aan het bewegen of sporten bent: zorg dat je nog gewoon kunt praten. Ga dus niet te zwaar sporten.
• Zorg voor genoeg ontspanning. 
• Eet niet veel vet eten als je merkt dat je daar last van hebt.
• Zorg dat je altijd een pilletje of spray voor onder de tong bij je hebt.

Wat kun je doen als je een aanval van hartkramp krijgt?

Doe het volgende als je een aanval van hartkramp krijgt:

1. Ga rustig zitten of liggen.
2. Wacht af of de klachten binnen een paar minuten weggaan. 
   Als je vaker een aanval van hartkramp hebt, weet je wanneer je klachten krijgt. En hoe snel ze weer weggaan bij jou.
3. Zijn de klachten niet weg na een paar minuten? Neem dan een pil of spray onder je tong. 
   Dit werkt binnen een paar minuten.
4. Zijn de klachten niet weg na 5 minuten, neem dan een tweede pil of spray.
5. Zijn de klachten 5 minuten later nog niet weg, neem dan een derde pil of spray.
6. Heb je al langer dan 15 minuten klachten en helpt de derde pil of spray niet, bel dan 112. 
   Vraag een familielid of vriend om mee te gaan naar het ziekenhuis.

Leven met hartkramp

Je kunt meestal blijven werken. Of weer gaan werken als hartkramp geen problemen meer geeft. Bespreek dit met de bedrijfsarts. 
Misschien werk je een tijd iets minder en ga je steeds meer werken. Of je gaat andere dingen doen op je werk.

Je kunt sporten als de behandeling van hartkramp goed gaat. Veel bewegen en sporten hoort zelfs bij de behandeling. Kijk hier voor advies over sporten en hartkramp.

Bij seks moet je hart ongeveer even hard werken als wanneer je een trap van 20 treden op loopt. Lukt dat zonder druk op de borst, dan is de kans op hartkramp tijdens de seks klein. 

Het kan zijn dat je je onzeker voelt. Of weinig zin hebt in seks. Bespreek dit dan met elkaar. Jullie kunnen het ook samen met de huisarts bespreken. 

Geen erectie-pil tegelijk met een medicijn onder de tong

Gebruik je wel eens een erectie-pil? Die mag je niet tegelijk met een pil of spray onder de tong gebruiken. Doe je dat wel, dan kun je flauwvallen. 
Als je een pil of spray onder de tong gebruikt hebt, mag je daarna minstens 24 uur geen erectie-pil slikken.

Kun je zonder pijn op de borst een trap van 20 treden op lopen? Dan is het meestal veilig om een erectie-pil te gebruiken. De kans is dan klein dat je een pil of spray onder de tong nodig hebt bij de seks.

Gebruik je elke dag een medicijn tegen hartkramp dat lang werkt (isosorbidedinitraat tabletten)? Dan mag je helemaal geen erectie-pillen gebruiken.

Heb je een erectie-pil gebruikt en krijg je daarna bij de seks pijn op je borst? En gaat de pijn niet in een paar minuten weg? Bel de huisarts of huisartsen-spoedpost. Neem geen pil of spray onder de tong.

Na een erectie-pil mag je pas uren later weer een pil of spray onder de tong nemen:

• 12 uur na de erectie-pil avanafil
• 24 uur na de erectie-pil sildenafil of vardenafil
• 48 uur na de erectie-pil tadalafil

Hoe gaat het verder bij hartkramp?

Je spreekt met je huisarts af hoe vaak je bij de huisarts komt. Je bespreekt dan samen deze dingen:

• hoe het met je gaat: ben je tevreden over hoe vaak je klachten hebt
• of de medicijnen helpen en of je bijwerkingen hebt
• hoe het gaat met gezonder leven
• of je hulp nodig hebt om gezonder te leven
• hoe het gaat met werken. Je huisarts kan je doorsturen naar de bedrijfsarts. Ook kan de huisarts overleggen met de bedrijfsarts als je je werk niet goed kunt doen door de klachten.

Verder meet je huisarts je bloeddruk en hartslag.

De behandeling met gezonder leven en medicijnen werkt meestal goed. Je hebt geen klachten meer, of alleen af en toe. Je hoeft dan nog maar 1 keer per jaar naar je huisarts voor de hartkramp.

Let op de datum op de pillen of spray voor onder de tong. Bestel nieuwe voordat de medicijnen te oud zijn.

Wanneer bellen bij hartkramp?

Bel 112 in 1 van deze situaties:

• Je bent tijdens een aanval van hartkramp ook onrustig en misselijk, en je zweet.
• De druk op de borst is niet weg na 3 keer een pil of spray onder de tong. 
  (Tussendoor wacht je steeds 5 minuten, dus niet 3 pillen of sprays tegelijk.)

Bel direct je huisarts of de huisartsen-spoedpost in 1 van deze situaties:

• Je merkt dat je vaker aanvallen krijgt dan je gewend was.
• Je krijgt bij steeds minder inspanning al klachten.
• De klachten blijven langer nadat je rustig bent gaan zitten of liggen.
• Je hebt steeds vaker een pil of spray onder de tong nodig.

Je huisarts kijkt dan of je er medicijnen bij krijgt. Je huisarts kan je ook naar een arts in het ziekenhuis doorsturen.

Meer informatie over hartkramp

• Meer informatie: Harteraad, de Hartstichting en Hartwijzer.nl.
• Voor contact met andere mensen met hartkramp: de Harteraad.