Adviezen voor thuis bij hartfalen : leefregels

Hoe let ik op mijn gewicht bij hartfalen?

Weeg uzelf 2 keer per week en schrijf uw gewicht op. Als u in 3 dagen meer dan 2 kilo zwaarder wordt, houdt u waarschijnlijk vocht vast. Bel dan uw arts. Misschien krijgt u dan een tijd meer medicijnen.

Als u te zwaar bent, moet uw hart extra hard werken. Probeer dunner te worden. Als u veel te zwaar bent, kan afvallen zorgen dat u minder klachten door hartfalen heeft. Eet gezond en beweeg genoeg.

Misschien is meedoen aan een leefstijlprogramma iets voor u. U leert gezond eten en meer bewegen. U leert ook hoe u de gezonde gewoontes kunt volhouden. U krijgt hulp van een leefstijlcoach, diëtist, fysiotherapeut en/of oefentherapeut. Maak een afspraak bij uw huisarts als u hierover nadenkt.

Heeft u een gezond gewicht, dan is het belangrijk om dit zo te houden.

Bij ernstig hartfalen kan iemand ook te dun worden. Dan is het belangrijk om gezond en genoeg te eten om weer aan te komen. Een diëtist kan hierbij helpen.

Hoeveel mag ik drinken bij hartfalen?

Drink genoeg en verspreid uw drinken over de dag. Drink liever niet te veel vocht in 1 keer. Dit is voor uw hart te zwaar. Als u in korte tijd veel drinkt, moet uw hart harder werken. Bij hartfalen lukt dat niet. U kunt dan vocht vast gaan houden. 

Drink bij ernstig hartfalen niet meer dan 1,5 liter per dag.

Drink wat meer als u veel vocht verliest:

• bij overgeven
• bij diarree
• als u veel zweet, zoals bij koorts of heel warm weer

Hoe kan ik gezond eten bij hartfalen?

Bij hartfalen heeft uw hart moeite om het bloed rond te pompen. U kunt hierdoor weinig energie hebben. Eet daarom genoeg en gezond. Ook als u zich te moe voelt om te eten. Kies vooral volkoren producten, peulvruchten, groenten, fruit, noten en vis.

Kijk bij Ik wil gezond eten.

Eet heel weinig zout. Door zout houdt uw lichaam extra vocht vast. Uw hart krijgt het daardoor zwaarder.

Doe geen zout bij uw eten. Eet ook geen snacks en kant-en-klare maaltijden met veel zout, zoals soep, pizza en chips. Kijk bij het Voedingscentrum hoe u minder zout kunt eten.

Let op: gebruik geen zout-vervangers waar kalium in zit, zoals kaliumzout. Kaliumzout kan gevaarlijk zijn als u medicijnen tegen hartfalen gebruikt.

Wat is gezond bewegen bij hartfalen?

Bewegen is goed bij hartfalen. Beweeg regelmatig zodat u fit blijft. Voor de één betekent dit elke dag een halfuur wandelen of fietsen. Voor een ander betekent het een keer extra de trap op lopen. Of de tuin in. Hoeveel u kunt bewegen, hangt af van uw klachten. Probeer uit wat het beste bij u past.

Heeft u al klachten terwijl u niets doet? Dan kan weinig bewegen al te veel zijn. Lees meer over wat u dan kunt doen bij Ik heb ernstig hartfalen.

Misschien is bewegen lastig voor u, of vindt u het spannend. Een fysiotherapeut die veel weet over hartfalen kan u hierbij helpen. Bijvoorbeeld met een oefenprogramma. Soms stuurt uw arts u door naar een speciale afdeling in het ziekenhuis (hart-revalidatie).

Roken en alcohol drinken bij hartfalen

Drink geen alcohol. Alcohol is slecht voor uw hart en kan hartfalen erger maken. Drinkt u toch? Drink dan niet meer dan 1 glas alcohol op een dag en niet iedere dag.

Stop met roken als u rookt. Roken zorgt ervoor dat uw hartspier minder bloed krijgt. De gezondheid van uw hart wordt dan snel minder. Stoppen met roken is niet makkelijk. Uw huisarts of een stoppen-met-roken coach kan u helpen.

Mag ik autorijden bij hartfalen?

Heeft u geen of weinig klachten als u beweegt? Dan mag u meestal gewoon autorijden.

U mag niet autorijden als u al buiten adem bent zonder iets te doen. Kijk bij ernstig hartfalen.

Als autorijden uw werk is, dan zijn er strengere regels.

Kijk bij: Voor mijn rijbewijs moet ik een medische keuring laten doen.

Mag ik vrijen bij hartfalen?

U mag gewoon vrijen.

Let wel goed op uw lichaam. Raakt u snel buiten adem? Of krijgt u hartkloppingen of pijn op de borst tijdens of na het vrijen? Bespreek dit met uw arts. Soms kunt u voor het vrijen medicijnen nemen waardoor u minder klachten heeft.

Kan ik reizen bij hartfalen?

U mag met het vliegtuig op reis. 

Gebruikt u medicijnen en houdt u toch lichte klachten? Dan raden artsen het af om op vakantie te gaan naar:

• een plek die hoger ligt dan 1500 meter, bijvoorbeeld in de bergen.
• een plek waar het heel warm en vochtig is.

Bespreek uw reisplannen met uw arts. Soms is het nodig om uw medicijnen aan te passen tijdens uw reis.

Tips om beter te slapen bij hartfalen

Voelt u zich benauwd als u plat ligt? Leg dan 1 of meer extra kussens onder uw hoofd.
Of zet het hoofdeinde van uw bed wat hoger, als dat mogelijk is.

Hoe gaat het verder bij hartfalen?

Bij hartfalen komt u regelmatig voor controle bij de hartspecialist in het ziekenhuis (cardioloog) of bij uw huisarts.

Neem uw medicijnen elke dag. Als u de medicijnen een aantal dagen vergeet, kan het weer slechter gaan met uw hart.
Het is ook belangrijk dat u gezond blijft leven.

Hartfalen is niet te genezen. De meeste mensen met hartfalen krijgen langzaam steeds meer klachten.
De klachten kunnen ook een lange tijd hetzelfde blijven.

Soms kunnen de klachten een tijd veel erger worden en dan weer minder. Ook als u gezond leeft en de medicijnen op tijd neemt. We weten niet hoe dat komt.

Sommige mensen krijgen ernstig hartfalen.

Bij hartfalen is het moeilijk te voorspellen hoeveel klachten iemand krijgt, of hoe lang iemand nog zal leven. Dit kan u onzeker maken. Praat erover met uw naasten en uw arts.

U kunt ook samen denken en praten over uw wensen voor zorg en behandeling als uw situatie in de toekomst verandert. Bespreek uw ideeën en wat u dan graag zou willen. Het geeft rust als u weet dat de mensen om u heen en uw arts weten wat u belangrijk vindt. Zij kunnen u dan de zorg geven die bij u past. 

Meer informatie over gezond leven bij hartfalen

• Meer informatie over hartfalen: kijk bij de Hartstichting.
• Kijk bij de Harteraad voor ervaringen van andere mensen met hartfalen.
  U vindt hier ook formulieren die handig kunnen zijn als u hartfalen heeft. Bijvoorbeeld om uw gewicht bij te houden.
• Meer informatie over gezond eten: kijk bij het Voedingscentrum.

We hebben deze tekst gemaakt met:

• de richtlijn voor huisartsen: de NHG-Standaard Hartfalen.