Toegekende subsidies 2023

Stichting Wetenschappelijk Onderzoek OLVG stelt jaarlijks een bedrag beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek dat in OLVG plaatsvindt. Dit zijn de winnaars van 2023.

IMPACDD Studie: Onderzoek naar het effect van immuunondersteunende voeding voor volwassenen met matig tot ernstig atopisch eczeem. Een proof-of-concept studie

Hoofdaanvrager: Dr. Berber Vlieg-Boerstra, diëtist-onderzoeker Kindergeneeskunde

Eczeem is een ingewikkelde aandoening, met veel verschillende factoren die bijdragen aan het ontstaan of verergeren van het eczeem. Eczeem wordt gekenmerkt door onder andere roodheid en schilfering en een verstoorde huidbarrière. Patiënten vragen vaak welke rol voeding speelt bij eczeem, maar we moeten het antwoord schuldig blijven. Eliminatiediëten helpen niet of nauwelijks. We weten echter wel dat goede voeding het immuunsysteem versterkt, waardoor goede voeding ontstekingsremmend zou kunnen werken op eczeem en de huidbarrière zou kunnen herstellen.

Met dit onderzoek willen we bij volwassen patiënten met eczeem onderzoeken of de ernst van het eczeem vermindert door een immuunondersteunende voeding. Volwassenen met matig tot ernstig eczeem gaan 4 maanden (16 weken) een immuunondersteunende voeding volgen. Dit is een gezonde voeding met veel plantaardige producten, gezonde vetten, gefermenteerde producten en zonder sterk bewerkte producten. We scoren of meten de ernst van eczeem, jeuk, afweercellen in de huid, gebruikte medicatie voor eczeem, de kwaliteit van leven, de samenstelling van de voeding en de haalbaarheid van het volgen van een immuunondersteunende voeding.

Deze studie wordt uitgevoerd door de afdeling Kindergeneeskunde (de onderzoekers hebben ook ervaring met voedingsadviezen aan volwassenen met allergie/eczeem), de afdelingen dermatologie van OLVG en AmsterdamUMC en allergiediëtisten in de eerste lijn. Als deze voeding goed werkt bij volwassenen hopen we in de toekomst de studie uit te breiden naar kinderen met eczeem.

De juiste zorg op de juiste plek voor patiënten met longkanker: een verkennend onderzoek naar niet-passende zorg in de laatste levensfase

Hoofdaanvrager: Olaf Geerse, postdoc, arts in opleiding tot specialist, Longgeneeskunde

Longkanker is een veelvoorkomende aandoening die gepaard gaat met een hoog sterftecijfer en hoge ziektelast. Veel patiënten hebben bij de diagnose al een gevorderd stadium waarbij de behandeling niet meer gericht is op genezing, maar op het bestrijden van symptomen en mogelijke verlenging van het leven. Juist voor deze patiënten is het van belang om als zorgverlener aandacht te hebben voor passende zorg in de laatste levensfase en om niet gepaste behandelingen te voorkomen. Een lokale analyse binnen OLVG liet zien dat de inzet van systeemtherapie (chemo- of immunotherapie) vlak voor het overlijden nog voorkomt bij ongeveer 35 procent van de patiënten met uitgezaaid longkanker. Uit een recente enquête blijkt dat er verschillen in perceptie zijn onder zorgverleners over de mate van aandacht voor palliatieve zorg en het op tijd staken van systeemtherapie als de conditie van de patiënt achteruit gaat.

Met de verkregen subsidie willen wij verder onderzoek doen naar de mogelijke factoren die maken dat systeemtherapie nog toegepast wordt in de laatste levensfase. Dit gaan wij doen door een retrospectief onderzoek met alle Santeon ziekenhuizen. Daarin wordt gekeken naar patiënten die aan longkanker zijn overleden. Ook zullen we vragenlijst onderzoek doen en interviews afnemen met nabestaanden en zorgverleners om de relevante factoren beter in kaart te brengen. Door het identificeren van deze factoren hopen wij in de toekomst beter te kunnen voorspellen welke patiënten nog baat hebben bij behandeling met systeemtherapie en welke niet.

De lange termijn follow-up van de BITE-studie: Evaluatie van de operatieve behandelingen van een beschadigde bicepspees bij rotatorcuff scheuren

Hoofdaanvrager: Igor Shirinskiy, stagiair wetenschap, radiologie/orthopedie

De BITE-studie is een belangrijke orthopedische multicenter Randomized Controlled Trial (RCT). Deze studie vergeleek twee operatieve behandelingen van bicepspeeslijden bij rotatorcuff scheuren. In totaal hebben 100 patiënten deelgenomen aan deze studie. In een groep werd de beschadigde pees alleen losgemaakt en in de andere groep werd de beschadigde pees ook weer vastgehecht. Patiënten werden voor een jaar na de ingreep vervolgd waarbij er werd gekeken naar verschillende uitkomsten, zoals schouderfunctie, pijnscore, kracht en bewegelijkheid van de arm. Bij de een jaar follow-up binnen de BITE-studie werd aangetoond dat er geen verschil is in uitkomsten tussen deze twee ingrepen.

Bij de lange termijn follow-up zijn wij geïnteresseerd in hoe de schouderfunctie zich heeft ontwikkeld bij de patiënten die aan de BITE-studie hebben deelgenomen. We willen onderzoeken of er verschillen zijn tussen de uitkomsten van deze twee operatieve behandelingen op de lange termijn. Hiervoor gaan wij gebruikmaken van vragenlijsten om uitkomsten zoals schouderfunctie, pijnscore en bewegelijkheid van de arm in kaart te brengen. Verder zullen we ook het uiterlijk van de bovenarm beoordelen, om te kijken of het op lange termijn na de ingreep verandert. Ook vragen we patiënten naar hun kwaliteit van leven en naar mogelijke klachten van angst en depressie. Met deze studie hopen we meer inzicht te krijgen in de langetermijneffecten van beide behandelingen en patiënten beter te kunnen adviseren over welke behandeling voor hen het beste is.

PROTECT: Welk van de 10 bestaande voorspelmodellen kan het beste overlijden binnen 30 dagen na een heupfractuur voorspellen in de OLVG populatie?

Hoofdaanvrager: Ariena Rasker, Wetenschappelijk Onderzoeker, Orthopedie

Een heupfractuur gaat gepaard met intense pijn, zwelling en onvermogen om te staan of lopen. Vaak is de fractuur het gevolg van een val. Met de vergrijzing van de bevolking verwachten wij een toename in het aantal patiënten met heupfracturen. De behandeling van een heupfractuur bestaat meestal uit een operatie, waarbij de gebroken botdelen worden gefixeerd met pinnen, platen, schroeven of een heupprothese.

Recent heeft een studie laten zien dat hele kwetsbare patiënten geen slechtere kwaliteit van leven hebben als er niet geopereerd wordt in vergelijking met wel opereren. De levensverwachting van de patiënt is heel belangrijk bij het samen beslissen om een heupfractuur wel of niet te opereren. De gevolgen van een gebroken heup zijn zeer ingrijpend voor zowel de patiënt als zijn of haar naasten. Het opereren van een gebroken heup is een grote operatie, gevolgd door een verblijf in het ziekenhuis en een lange intensieve revalidatie. Opereren is niet voor iedere patiënt de best passende zorg. Soms is een palliatief traject beter.

Om deze beslissing goed te kunnen maken is het belangrijk om te weten welke patiënten een hoog risico hebben om snel na de operatie te overlijden. Het Value Based Health Care (VBHC) verbeterteam heupfractuur heeft hiervoor 10 voorspelmodellen uit de literatuur geselecteerd. Welk model het beste voorspelt voor OLVG patiënten weten we nog niet. Dat gaan we uitzoeken in deze studie.

DISE-PhOP metingen in verschillende posities: nieuwe inzichten in OSA diagnostiek

Hoofdaanvrager: Emily Schoustra, arts-onderzoeker, KNO

Obstructief slaapapneu (OSA) is een veelvoorkomende aandoening waarbij er tijdens het slapen ademstops optreden. Patiënten worden vanuit het hele land verwezen naar het slaapcentrum van OLVG voor de diagnostiek en behandeling van OSA. Drug-induced sleep endoscopy (DISE), ook bekend als slaapendoscopie, is een belangrijk diagnostisch instrument waarmee luchtwegobstructies tijdens het slapen kunnen worden beoordeeld. De uitslag van de DISE wordt gebruikt om een patiënten te selecteren voor chirurgische behandelingen.

De beoordeling van de luchtweg tijdens DISE is subjectief want er ontbreekt een meetbare waarde van luchtwegobstructie. DISE-PhOP (pharyngeal opening pressure) is een veelbelovende nieuwe methode waarbij de mate van luchtwegobstructie gemeten kan worden door middel van een drukmeting. Daarnaast blijkt uit eerder onderzoek dat de DISE-PhOP een goede voorspeller is voor chirurgisch succes. Tot op heden is er nog niets bekend over het effect van slaappositie op de DISE-PhOP. Daarom willen wij de DISE-PhOP bepalen in verschillende slaapposities.

Met behulp van deze subsidie kunnen wij onderzoeken in welke mate de metingen van de DISE-PhOP variëren in verschillende slaapposities bij patiënten eerder behandeld met CPAP-therapie. De uitkomsten van deze studie zullen zorgen voor een nieuwe dimensie van gepersonaliseerde zorg en bijdragen aan een betere selectie van patiënten met OSA voor chirurgische behandelingen.