home

Osteoporose : botontkalking

Botten zorgen voor stevigheid van het lichaam. Bij osteoporose zijn de botten minder stevig. Dit komt omdat er minder kalk in de botten zit en de opbouw van de botten minder stevig is. Hierdoor kunnen botten makkelijker breken.

Over osteoporose

Uw skelet bestaat uit botten. Elke dag worden stukjes van uw bot ouder. Door bewegen komen er kleine scheurtjes in uw bot. Uw lichaam maakt nieuw bot om de scheurtjes te herstellen. Totdat u 30 jaar bent maakt uw lichaam meer bot aan dan u scheurtjes in uw bot krijgt. Hierdoor groeit uw skelet.

Als u 30 jaar bent gaat uw lichaam steeds meer bot afbreken. Dit gebeurt bij iedereen die ouder wordt. Als uw lichaam heel veel bot afbreekt, dan heet dit osteoporose of botontkalking. Vaak heeft u geen klachten van osteoporose. U heeft wel meer kans om een bot te breken. Als u een bot breekt heeft u wel veel pijn en kunt u het bot minder goed bewegen. 

Osteoporose ontstaat vaak vanzelf als u ouder wordt. Na de overgang hebben vrouwen meer kans op osteoporose. Ook heeft u meer kans op osteoporose bij sommige ziektes zoals reuma, of bij medicijnen, zoals chemotherapie en prednison.
Als u niet genoeg calcium en vitamine D in uw bloed heeft, kan uw lichaam minder goed nieuw bot maken. U heeft dan ook een grotere kans op osteoporose. 

Onderzoek bij osteoporose

Om te kijken of u osteoporose heeft krijgt u een dexa-scan. Een dexa-scan is een soort röntgenfoto en heet ook botdichtheidsmeting. Bij een dexa-scan ziet de arts hoeveel kalk er in uw botten zit. Als er weinig kalk in uw botten zit, dan heeft u osteoporose. 
Bij osteoporose kunnen uw ruggenwervels breken. Soms voelt u daar niets van. Daarom maakt de medewerker tijdens de dexa-scan ook een röntgenfoto van uw rug. 
U krijgt ook bloedonderzoek om andere oorzaken voor osteoporose te onderzoeken. Ook stelt de arts vragen om te kijken wat het risico is dat u valt.

Behandeling van osteoporose

Als u osteoporose heeft, is het belangrijk om uw botten sterker te maken en te zorgen dat u geen botten breekt. Vaak krijgt u medicijnen om uw botten sterker te maken. Er zijn verschillende soorten medicijnen die u kunt krijgen bij osteoporose. De arts bespreekt met u welke medicijnen het best bij uw klachten passen. 

Wat u zelf kunt doen

Er zijn ook dingen die u zelf kunt doen om uw botten sterker te maken: 
  • genoeg calcium en vitamine D per dag nemen
  • veel bewegen
  • minder of geen alcohol drinken
  • stoppen met roken
  • goed voor uw mond en tanden zorgen

Calcium en vitamine D

Elke dag breekt uw lichaam bot af en maakt uw lichaam nieuw bot. Calcium en vitamine D zijn belangrijk voor het herstellen van botten. Als u weinig calcium of vitamine D in uw bloed heeft, worden uw botten minder sterk. Het is daarom belangrijk dat u genoeg calcium en vitamine D heeft.
Elke dag heeft u ongeveer 1000 milligram calcium nodig. Dit betekent dat u 4 producten met calcium eet per dag. Calcium zit vooral in zuivel. Zuivel zijn producten met melk, zoals melk, yoghurt, kwark en kaas. 
Elke dag heeft u ongeveer 800 IE of 20 microgram vitamine D nodig. Als u osteoporose heeft is het beter om tabletten met vitamine D te nemen.

Bewegen

Als u veel beweegt, worden uw botten sterker. Ook worden uw spieren sterker, en krijgt u een betere balans en blijft u soepel. Hierdoor heeft u minder kans om te vallen en botten te breken. Ook zorgt beweging ervoor dat u minder last krijgt van osteoporose.
Sporten is erg goed voor uw botten. Vooral sporten die uw botten belasten, bijvoorbeeld wandelen, tennissen, dansen, hardlopen. Er zijn ook oefeningen die goed zijn voor uw houding en balans zoals Tai Chi.
Sporten zoals zwemmen, fietsen en roeien zijn minder nuttig bij osteoporose. Bij deze sporten worden uw spieren sterker, maar uw botten niet. 

Bewegen na een botbreuk in uw rug

Ook als u een botbreuk in uw rug heeft is het belangrijk om te bewegen. U kunt dan bewegen om uw botten sterker te maken of om uw rug recht te houden. Een fysiotherapeut of een bewegingstherapeut kan u hierbij helpen. 
Bij een botbreuk in uw rug is het belangrijk dat u uw rug niet teveel belast. 
Maak daarom zo min mogelijk de volgende bewegingen:
  • voorover bukken
  • uitstrekken van uw lichaam
  • zware oefeningen van de buikspieren, zoals sit-ups
  • snelle bewegingen met de rug, zoals draaien of strekken
  • springen of springoefeningen
Voorbeelden van oefeningen die u kunt doen staan op de website van de Osteoporosevereniging.

Minder vallen

De meeste gebroken botten ontstaan na een val. Het is daarom belangrijk om te zorgen dat u minder valt. Mensen vallen het vaakst in en rond het huis. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals minder balans, duizeligheid of slecht zien. De arts bespreekt met u hoe vaak u valt en of het nodig is om naar de valpoli te gaan voor meer advies. 
Zelf kunt u ook zorgen dat u minder valt:
  • Blijf bewegen.
  • Gebruik een wandelstok of rollator als u geen goede balans heeft.
  • Maak uw huis veilig om in te lopen. Denk bijvoorbeeld aan het weghalen van kleedjes, drempels, en spullen op de vloer of trap.
  • Plaats handvatten in de douche of de wc, zodat u zich kan vasthouden.
  • Let bij het lopen goed op stoeptegels, drempels of afstapjes.
  • Zorg dat u vaak uw ogen laat controleren, bijvoorbeeld door de opticien of de huisarts.
  • Draag stevige schoenen met een lage hak. Het is belangrijk dat u niet uitglijdt. Zorg daarom dat uw schoenen geen gladde zool hebben.
  • Vraag hulp aan uw naasten als u dit nodig heeft.
  • Volg een cursus valpreventie. Bij deze cursus leert u om te zorgen dat u minder valt. Ook leert u wat u kunt doen als u toch valt. De huisarts kan u verwijzen voor een cursus. 

Contact

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vraag aan de polikliniek via MijnOLVG. Op werkdagen kunt u ook bellen.

Polikliniek Geriatrie, locatie Oost, P2
020 510 81 75 (op werkdagen van 08.15 uur tot 16.15 uur)

Polikliniek Geriatrie, locatie West, route 34
020 510 81 75 (op werkdagen van 08.15 uur tot 16.15 uur)

De informatie op deze pagina is afkomstig van de afdeling Geriatrie van OLVG. Laatst gewijzigd: