Implanteren van een ICD : plaatsen van een implanteerbare Cardio Defibrillator

1 of meer elektroden gaan via een ader onder het sleutelbeen naar uw hart. De arts plaatst de ICD linksboven in de borstkas, onder de huid of onder de borstspier. Een transveneuze ICD geeft zo nodig kleine schokjes af (ATP) of een krachtige schok. Ook kan een transveneuze ICD als een pacemaker werken.
De implantatie duurt 1 tot 2 uur.

1 elektrode gaat onder de huid langs het borstbeen naar uw hart. De arts plaatst de ICD links onder uw oksel, net onder de huid. Een subcutane ICD kan alleen een krachtige schok geven.
De implantatie duurt 1 tot 2 uur.

Soms is de knijpkracht van uw hart minder goed omdat de kamers van het hart niet precies tegelijk samenknijpen. Door een extra elektrode op uw linkerhartkamer te plaatsen, kan de knijpkracht verbeteren en mogelijk ervaart u hierdoor minder klachten. Dit heet CRT of cardiale resynchronisatie therapie. 
De implantatie duurt 2 tot 3 uur.

Als u van huis komt, meldt u zich bij afdeling A4 of B3 op locatie Oost.
Als u al in het ziekenhuis ligt voor de implantatie, dan brengt de verpleegkundige u naar de behandelkamer.  

• Zorg dat u voor de implantatie naar de wc gaat.
• U trekt uw bovenkleding uit.
• U gaat liggen op de behandeltafel.
• U krijgt een infuus in uw arm. Via het infuus krijgt u antibiotica, medicijnen tegen de pijn en medicijnen om u rustiger te voelen. 
• Tijdens de implantatie kunt u vertellen hoe u zich voelt. U kunt niet meekijken tijdens de implantatie. 

• U krijgt een verdoving links in de huid onder uw sleutelbeen of in de zij onder uw oksel.
• De arts maakt een snee van ongeveer 6 centimeter in de huid onder het sleutelbeen. 
• De arts maakt ruimte onder uw huid, zodat de ICD precies past.
• De arts schuift een elektrode via een ader bij uw sleutelbeen naar de juiste plek in het hart. 
• Aan de elektrode zit een soort haakje. Hiermee maakt de arts de elektrode vast aan de binnenkant van de hartwand. 
• De elektrode groeit binnen 6 weken vast aan het hart. 
• De arts plaatst de ICD in de ruimte onder uw huid De ICD ligt tussen het onderhuids vetweefsel en uw borstspier in, onder het sleutelbeen. 
• Soms test de arts de ICD. Dit heet de schoktest. Als u plaatselijke verdoving heeft, dan krijgt u voor de schoktest een slaapmiddel. Het slaapmiddel werkt kort en u bent aan het einde van de implantatie weer wakker. 
• De arts sluit de wond met een oplosbare hechtdraad en met huidlijm. De arts plakt een pleister op de wond. Soms krijgt u ook een drukverband.

• Na de implantatie brengt de verpleegkundige u naar de verpleegafdeling.
• Na het implanteren van de ICD heeft u 3 uur bedrust, maar is het goed om rechtop te zitten. 
• Een verpleegkundige sluit een apparaat aan dat continu uw hartritme controleert. Dit heet een telemetrie kastje. 
• Als u een slaapmiddel voor de schoktest heeft gehad, kunt u zich na de implantatie slaperig voelen. 
• Als u een drukverband heeft, dan blijft het drukverband 12 uur op de wond zitten. 
• Als u zich goed voelt kunt u meestal dezelfde dag naar huis. Soms blijft u 1 nacht in het ziekenhuis. De arts bespreekt dit met u.
• Na de implantatie krijgt u een ECG en een röntgenfoto. Ook controleert een cardiotechnicus uw ICD. U kunt ook vragen stellen aan de cardiotechnicus. 

Een behandeling brengt altijd een risico met zich mee. Onderstaande complicaties zijn mogelijk:

• Bloeduitstorting 
  Onder de huid waar de pacemaker komt, kan een bloeduitstorting of nabloeding ontstaan als bloedvaatjes geraakt worden. U krijgt dan soms de eerste 12 uur een drukverband. De bloeduitstorting of nabloeding verdwijnt meestal na enkele dagen of weken. Het is heel soms nodig om de operatiewond te openen om de bloeding te stoppen. 
• Infectie van de wond
  Er is een kleine kans op een infectie van de wond. Dit komt voor bij ongeveer 2 van de 100 patiënten voor die voor het eerst een ICD krijgen. Bij een infectie krijgt u antibiotica. Soms is het nodig om de pacemaker en de elektroden te verwijderen. De implantatie van een nieuwe pacemaker gebeurt dan op een andere plaats.
• Klaplong 
  Het gebeurt soms dat de long per ongeluk wordt aangeprikt, waardoor een klaplong ontstaat. Dit kan benauwdheid veroorzaken. Dit is een zeldzame complicatie waardoor u mogelijk enkele dagen langer behandeld zal moeten worden. U leest hier meer over op de webpagina: Klaplong.
• Tamponade (niet bij een S-ICD)
  Tijdens het inbrengen van de elektroden van de pacemaker in het hart kan per ongeluk door de hartkamerwand heen worden geprikt. Dan lekt er bloed via het gaatje in het hartzakje lekt. Hierdoor kan het hart moeilijker pompen. Dit heet tamponade. Dit is een zeer zeldzame complicatie. Het herstelt vanzelf. Soms is nodig om bloed weg te zuigen via een naald of drain. 
• Trombose arm
  De ader waar de draden van de ICD doorheen lopen raakt soms verstopt. Dit hindert de bloedstroom waardoor u een dikke arm krijgt. Dit komt bij minder dan 1 van de 100 patiënten voor. 

Risico’s ICD en elektroden

• Losraken van de elektroden (niet bij een S-ICD)
  De elektroden kunnen losraken in de eerste periode na de implantatie. Hierdoor werkt de ICD niet meer goed. Een nieuwe ingreep is dan noodzakelijk.
• De hik bij een CRT-ICD
  Door onbedoeld stimuleren van het middenrif door een elektrode krijgt u soms de hik. U hikt dan ongeveer 1 keer per seconde. Dat is niet gevaarlijk maar wel vervelend. 
  Het is noodzakelijk dat de cardiologie-technicus de instelling van de CRT-ICD aanpast.

Slijtage ICD of elektroden 

Een ICD, de elektroden en de batterij kunnen slijten of kapot gaan. Daarom heeft u 1 tot 2 keer per jaar een controleafspraak bij de cardiologie-technicus. 
De ICD controleert ook zichzelf en geeft een piep of een trilling bij een afwijking. Neem direct contact op als u iets afwijkends voelt of als er een piep of een trilling uit de ICD komt.