home

Cortisol in speeksel : speekselonderzoek

Cortisol is een hormoon. Om te meten hoeveel cortisol u in uw lichaam heeft, kan uw arts een speekselonderzoek adviseren. Voor dit onderzoek kauwt u thuis op een speciaal watje. Door het kauwen komt er speeksel in het watje. In het laboratorium onderzoeken we het speeksel dat in het watje zit.

Over cortisol

Cortisol is een hormoon. Cortisol is belangrijk voor de stofwisseling.
Cortisol is ook belangrijk voor de manier waarop uw lichaam op stress en infecties reageert.
De bijnieren maken cortisol. Cortisol gaat via het bloed naar het speeksel.

Over het onderzoek

Voor dit onderzoek verzamelt u speeksel in een speciaal buisje. In het buisje zit een watje.
Het watje heeft de vorm van een staafje of rolletje waarop u gaat kauwen. Het watje neemt speeksel op.
In het laboratorium onderzoeken we de hoeveelheid cortisol in uw speeksel.
Uw arts bespreekt met u op welk moment van de dag u het onderzoek moet doen.
De hoeveelheid cortisol in uw speeksel is hoger in de ochtend dan in de avond.
Houd u daarom goed aan het tijdstip waarop u het onderzoek moet doen.
Heeft u ook een recept voor dexamethason van uw arts gehad? Lees de instructies dan goed door.
Het speekselonderzoek is anders als u dexamethason gebruikt.

Foto van een buisje met watje.

Zo bereidt u zich voor

  • U krijgt van uw arts een formulier voor het speekselonderzoek. Neem dit formulier mee naar de balie van de afdeling Bloedafname. U hoeft hiervoor geen afspraak te maken.
  • Bij de afdeling Bloedafname krijgt u het buisje voor het speekselonderzoek.
  • Op het buisje zit een sticker. Op de sticker staat of u het onderzoek in de ochtend of in de avond moet doen.
  • Het is belangrijk dat u het onderzoek uitvoert op het juiste tijdstip. Als u zich vergist in het tijdstip kunt u bij de afdeling Bloedafname een nieuw buisje ophalen.
  • Verslikt u zich vaak? Bespreek dit dan vooraf met uw arts.

Er mag geen bloed in uw speeksel zitten

Zo zorgt u dat uw tandvlees niet bloedt:

1 dag voor het onderzoek
Eet geen voedsel met harde korstjes.

30 minuten voor het onderzoek

  • Poets of flos uw tanden niet.
  • Eet en drink niets.

Zo gaat het onderzoek

Volg de instructies goed op. Doe het onderzoek voor het tanden poetsen of 30 minuten na het tanden poetsen.

  • Spoel uw mond met water om etensresten te verwijderen en wacht 10 minuten.
  • Controleer de tijd op het buisje. Als u 2 metingen moet doen, let dan op de stickers van de buisjes.
  • Neem voor het onderzoek in de avond het buisje met de sticker avond. Dit onderzoek doet u tussen 23.00 en 00.00 uur in de avond.
  • Neem voor het onderzoek in de ochtend het buisje met de sticker ochtend. Dit onderzoek doet u tussen 07.00 en 08.00 uur in de ochtend.
  • Schrijf de tijd waarop u gaat kauwen op het etiket van het buisje.
  • Pak het buisje bij het doorzichtige plastic zo hoog mogelijk vast bij het eerste randje onder de dop.
  • Haal de dop van het buisje.
  • Neem het watje uit het bovenste deel van het buisje. Stop het watje in uw mond.
  • Kauw voorzichtig op het watje totdat u het gevoel heeft dat u het speeksel niet meer in de mond kan houden. Dit duurt 1 tot 2 minuten.
  • Was uw handen goed. Droog uw handen goed af.
  • Neem dan met schone handen het watje uit uw mond. Stop het watje terug in het bovenste deel van het bovenste deel van het buisje.
  • Sluit het buisje met het dopje af.
  • Bewaar het buisje met watje en speeksel in de koelkast tot u het inlevert bij de afdeling Bloedafname.

Inleveren van het buisje

Wij vragen u het buisje met speeksel de dag na het onderzoek in te leveren bij de afdeling Bloedafname. Lever ook het formulier weer in.
U hoeft het buisje niet te koelen op weg naar het ziekenhuis.
De afdeling Bloedafname is alleen op werkdagen en op zaterdag open. Op zondagen en feestdagen kunt u de buisjes niet inleveren.
Kijk voor meer locaties en openingstijden op de website van OLVG Lab.   

Speekselonderzoek en dexamethason

Als u het speekselonderzoek doet en ook dexamethason tabletten moet innemen, let dan op de volgorde van de stappen.

  1. Doe het speekselonderzoek in de avond. Dit onderzoek doet u tussen 23.00 en 00.00 uur in de avond.
  2. Neem meteen na het onderzoek de tabletten dexamethason in.
  3. Lever uw buisje met speeksel de volgende ochtend in bij de balie van de afdeling Bloedafname.
  4. Laat na het inleveren van het buisje met speeksel ook bloed afnemen.

Als u 2 buisjes voor het speekselonderzoek moet inleveren en ook dexamethason tabletten moet innemen, let dan op de volgorde.

Dag 1

  1. Doe het eerste speekselonderzoek in de ochtend. Dit onderzoek doet u tussen 7.00 en 9.00 uur in de ochtend.
  2. Bewaar het buisje met watje en speeksel in de koelkast.
  3. Doe het tweede speekselonderzoek in de avond. Dit onderzoek doet u tussen 23.00 en 00.00 uur in de avond.
  4. Neem meteen na het onderzoek in de avond de tabletjes dexamethason in.

Dag 2

  1. Lever uw buisjes met speeksel in de ochtend in bij de balie van de afdeling Bloedafname.
  2. Laat bij het inleveren bloed afnemen.

Inleveren van de buisjes

Wij vragen u de buisjes met speeksel de dag na het onderzoek in te leveren bij de afdeling Bloedafname. Lever ook het formulier weer in.
U hoeft de buisjes niet te koelen op weg naar het ziekenhuis.
De afdeling Bloedafname is alleen op werkdagen en op zaterdag open. Op zondagen en feestdagen kunt u de buisjes niet inleveren.
Kijk voor meer locaties en openingstijden op de website van OLVG Lab.

De uitslag

De arts bespreekt de uitslag van het speekselonderzoek met u. U kunt de uitslag ook in MijnOLVG bekijken.

Contact

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vraag via MijnOLVG aan uw behandelend arts. Voor praktische vragen over het speekselonderzoek kunt u op werkdagen ook bellen.

Bloedafname, locatie Oost
020 599 30 49 (op werkdagen van 08.00 tot 16.30 uur)

Bloedafname, locatie West, route 4
020 510 88 97 (op werkdagen van 08.00 tot 16.30 uur)

Bloedafname, locatie Spuistraat
020 599 91 11 (op werkdagen van 08.00 tot 16.30 uur)

Kijk voor meer locaties en openingstijden op de website van OLVG Lab

De informatie op deze pagina is afkomstig van de afdeling Bloedafname van OLVG. Laatst gewijzigd: