Pijn in het bekken : pijn bij de vrouw

Wat merk ik van pijn onder in mijn buik en in mijn bekken?

De pijn zit meestal op 1 of meer van deze plekken:

• onder in uw buik
• in of rond uw vagina
• bij uw anus (poepgat)
• tussen uw vagina en anus

De pijn kan er de hele tijd zijn of steeds terugkomen. Soms is de pijn erger en soms minder erg.

De pijn:

• kan ook naar uw onderrug of liezen gaan.
• kan zeurend, stekend of branderig voelen.
• kan erger worden voor, tijdens of na het plassen, poepen of vrijen.
• kan erger worden als u ongesteld bent.

Bent u zwanger? Kijk dan bij zwanger en bekkenpijn.

Bij de pijn kunt u ook 1 of meer van deze klachten hebben:

Problemen met plassen, zoals:

• U moet ineens heel nodig plassen.
• U verliest plas voordat u bij de wc bent.
• Het duurt lang voor uw plas komt als u naar de wc gaat.
• Uw straal is zwak of stopt soms.
• U heeft pijn voor, tijdens of na het plassen.

Problemen met poepen, zoals:

• U moet ineens heel nodig poepen.
• U verliest poep voordat u bij de wc bent.
• Uw poep komt minder vaak, minder dan 3 keer per week (verstopping).
• Uw poep komt er moeilijk uit.
• U heeft pijn voor, tijdens of na het poepen.

Problemen met vrijen, zoals:

• U heeft geen zin in vrijen of u wordt moeilijk opgewonden.
• U heeft pijn bij vrijen, als een penis of vinger in uw vagina gaat.
• Het lukt niet om iets in uw vagina in te brengen, zoals een tampon.

Problemen met ongesteldheid, zoals:

• veel bloed verliezen
• erg veel pijn als u ongesteld bent

Waardoor komt pijn onder in mijn buik en in mijn bekken?

Pijn in uw onderbuik en bekken kan komen door 1 of meer van deze dingen:

Bent u zwanger en heeft u bekkenpijn? Hoe dat komt leest u bij zwanger en bekkenpijn.

Dit kan hierdoor komen:

• U wordt ouder.
  De spieren van uw bekkenbodem worden slapper als u ouder wordt. Net als andere spieren in uw lichaam.
• U doet werk dat zwaar is voor uw lichaam.
  U moet bijvoorbeeld veel tillen, sjouwen of lang staan. Er is dan veel druk op uw bekkenbodem. De spieren worden dan slapper.
• U bent te zwaar (overgewicht).
  Uw gewicht drukt op uw bekkenbodem. Daardoor worden de spieren slapper.
• U moet veel hoesten of persen.
  Er komt dan veel druk op de spieren van uw bekkenbodem. Daardoor worden ze slapper.
• U heeft zwak bindweefsel.
  Bindweefsel verbindt en ondersteunt organen, gewrichten en spieren. U kunt geboren zijn met een aanleg voor zwak bindweefsel.
• U bent net bevallen.
  Na een zwangerschap is uw bindweefsel tijdelijk slapper. Uw buik drukt ook meer op uw bekkenbodem. Bij de bevalling rekken de spieren van uw bekkenbodem uit. Dit kan schade geven aan uw spieren en bindweefsel in de bekkenbodem.
• U heeft eerder een moeilijke bevalling gehad.
  Bijvoorbeeld als:
  • uw baby 4 kilo of zwaarder was
  • u 1 uur of langer moest persen
  • er hulpmiddelen nodig waren bij uw bevalling, zoals een zuignap (vacuümpomp)

Het is niet altijd duidelijk waarom de spieren van uw buik, bekken of bekkenbodem te slap zijn.

Dit kan hierdoor komen:

• onzekerheid of een slecht gevoel over het lichaam
• een vervelende ervaring met vrijen of lichamelijk onderzoek
• stress
• angst voor pijn
• pijn, bijvoorbeeld als u ongesteld bent
• problemen met vrijen, bijvoorbeeld als uw partner vaker wil vrijen dan u
• problemen met plassen of poepen
• sommige sporten, zoals paardrijden, turnen, krachtsport of vechtsport
• operaties in het gebied van uw bekkenbodem, bijvoorbeeld operaties aan uw baarmoeder, bij een verzakking of bij plas verliezen zonder dat u het wilt (incontinentie)

Het is niet altijd duidelijk waarom de spieren van uw buik, bekken of bekkenbodem te gespannen zijn.

Andere mogelijke oorzaken zijn bijvoorbeeld:

• een prikkelbare darm
• een blaasontsteking
• een overactieve blaas
• een soa
• een ontsteking in uw baarmoeder, eileider of eierstok
• een schimmel in uw vagina
• endometriose
• klachten van uw rug, heup of stuitje
• schade door een operatie in uw buik of bekkenbodem

Bij een verzakking zitten 1 of meer van de volgende organen niet meer goed op hun plaats:

• de blaas
• de darm
• de baarmoeder
• de top van de vagina

Er is niet altijd een duidelijke oorzaak te vinden voor de pijn. Er kunnen ook meer oorzaken tegelijk zijn.

Soms kan de ene oorzaak ook zorgen voor een andere. Bijvoorbeeld als u pijn had bij een schimmel of na een operatie. U kunt dan bang worden om de pijn nog een keer te krijgen. De angst voor pijn zorgt dat de spieren van uw bekkenbodem te gespannen worden. Daardoor kunt u pijn krijgen.

Wat kan ik zelf doen bij pijn onder in mijn buik en in mijn bekken?

Gezond leven kan helpen bij pijn onder in uw buik en in uw bekken:

• Drink genoeg: 1,5 tot 2 liter per dag. Bijvoorbeeld water of thee.
• Eet gezond en eet genoeg voeding met vezels. Vezels zorgen dat de darmen goed werken en dat u goed kunt poepen. Er zitten veel vezels in: volkoren producten, peulvruchten, groente, fruit, noten en aardappelen.
• Beweeg genoeg, minstens 5 dagen per week een halfuur. Bijvoorbeeld sporten, maar ook wandelen, fietsen of in de tuin werken is goed.
• Ga naar de wc als u voelt dat u moet plassen of poepen.
  Probeer wel even te wachten met plassen als u een overactieve blaas heeft.
• Heeft u vaak stress? Probeer daar wat tegen te doen. Bijvoorbeeld door problemen thuis of op uw werk op te lossen. Het kan helpen om erover te praten met een goede vriend(in) of een collega. U kunt ook altijd terecht bij uw huisarts of de praktijkondersteuner.
• Zorg ervoor dat u goed uitgerust bent. Het is belangrijk dat u goed en genoeg slaapt en dat u zorgt voor ontspanning. Veel mensen hebben minder last van pijn als ze uitgerust en ontspannen zijn.

Zorg dat u elke dag leuke dingen doet. Zoals afspreken met een vriend(in), sporten of een spelletje spelen. Zo denkt u even niet aan uw pijn. Vaak heeft u er dan minder last van.

Welke onderzoeken krijg ik bij pijn onder in mijn buik en in mijn bekken?

Maak een afspraak bij uw huisarts als u langer dan 1 week pijn heeft onder in uw buik en in uw bekken.

Uw huisarts stelt u eerst vragen over uw klachten. Zoals hoe lang en waar u pijn heeft. En of u die pijn eerder heeft gehad. De huisarts vraagt ook of u nog andere klachten heeft. Bijvoorbeeld bij plassen, poepen, vrijen of ongesteld zijn.
Misschien vindt u het moeilijk om hierover te praten. Uw huisarts probeert u zo veel mogelijk op uw gemak te stellen. Het kan helpen als u bedenkt dat uw huisarts deze vragen alleen maar stelt om u te helpen.

Daarna onderzoekt de huisarts uw lichaam.

De huisarts kijkt naar uw buik en voelt eraan. Ook bekijkt de huisarts de ingang van uw vagina (de vulva).

Soms denkt de huisarts dat het goed is om ook de binnenkant van uw vagina te onderzoeken. De huisarts bespreekt dit met u en vraagt of u dat goed vindt. U kunt het zeggen als u dit niet wilt of durft.

Als u dit wel goed vindt, voelt de huisarts voorzichtig met 1 of 2 vingers in uw vagina. Tegelijk drukt de huisarts met de andere hand op uw buik.

De huisarts vraagt ook of u uw bekkenbodem-spieren wilt aanspannen en ontspannen. Dat is om te onderzoeken hoe deze spieren werken bij u.

Soms denkt de huisarts dat het goed is om nog meer onderzoeken doen:

• Een spreider (eendenbek) in uw vagina brengen, om de binnenkant van uw vagina bekijken. En de ingang van uw baarmoeder.
• Voorzichtig een vinger in uw anus (poepgat) brengen, om te voelen aan de binnenkant van uw darm.

De huisarts zal voor alle onderzoeken vooraf vragen of u dit goed vindt. U kunt het gewoon zeggen als u dit niet wilt of durft.

Tijdens de onderzoeken vertelt uw huisarts steeds wat er gaat gebeuren. Vertel het meteen als iets pijn doet of als u het onderzoek vervelend vindt. U kunt ook altijd zeggen dat u wilt stoppen met het onderzoek. De huisarts zal dan meteen stoppen.

Als de huisarts niets bijzonders vindt bij het onderzoek van uw lichaam, dan is verder onderzoek meestal niet nodig.

Soms krijgt u nog 1 of meer onderzoeken. Bijvoorbeeld:

• Een onderzoek van uw plas.
  U vangt uw plas op in een potje. Het liefst ’s ochtends, de eerste keer dat u moet plassen.
• U vult ook een vragenlijst in die hoort bij het plas-onderzoek. U kunt dit formulier ophalen bij de huisarts-assistent. Soms kunt u het ook vinden op de website van de huisarts.
• Daarna brengt u het potje plas en de vragenlijst naar de praktijk. Er wordt onderzocht of u misschien een blaasontsteking heeft.
• Bloedonderzoek.
  U gaat naar het laboratorium. Daar wordt er bloed geprikt en onderzocht. Uw huisarts krijgt de uitslag van het onderzoek. Er wordt in uw bloed gekeken of u een ontsteking in uw lichaam heeft.
• Een onderzoek van slijm uit uw vagina.
  Uw huisarts haalt met een wattenstaafje wat slijm uit uw vagina. Dit wordt in het laboratorium onderzocht om te kijken of u misschien een schimmel of een soa heeft.
• Een echo van uw buik.
  U krijgt een echo-apparaatje op uw buik. Op een beeldscherm is de binnenkant van uw buik te zien. De arts kijkt of er iets bijzonders te zien is.

Uw huisarts kan u ook vragen of u een aantal weken een dagboek invult. Daarin schrijft u op wanneer u last heeft van pijn, plassen en poepen. Daarna bespreekt u het dagboek met uw huisarts.

Behandelingen bij pijn onder in mijn buik en in mijn bekken

Soms wordt een oorzaak gevonden die de huisarts zelf kan behandelen. Zoals een blaasontsteking, schimmel of soa. U krijgt daar een behandeling voor. Bijvoorbeeld medicijnen tegen ontstekingen (antibiotica) of een zalf tegen schimmel.

De huisarts stuurt u door naar 1 of meer specialisten. Bijvoorbeeld iemand die veel weet:

• van sommige organen, zoals een maag-darm-lever-arts of een chirurg
• over de nieren, blaas en plasbuis: een uroloog
• van het lichaam en ziektes bij vrouwen: een gynaecoloog
• over het bekken en de bekkenbodem: een bekken-fysiotherapeut
• over stress, verdriet, depressie of angst, zoals een praktijkondersteuner of een psycholoog
• over problemen met vrijen: een seksuoloog

U bespreekt met hen wat er is. De meeste hulpverleners onderzoeken uw lichaam nog een keer. Behalve de praktijkondersteuner, psycholoog en seksuoloog.
Samen met de specialist maakt u een behandelplan.

Hoe gaat het verder bij pijn onder in mijn buik en in mijn bekken?

Is uw pijn niet weg na de behandeling? Maak dan weer een afspraak bij uw huisarts.

De huisarts onderzoekt of de behandeling heeft geholpen tegen wat u had, zoals een blaasontsteking of schimmel:

• Zo nee, dan krijgt u soms nog een behandeling.
• Zo ja, dan stuurt de huisarts u door naar een specialist. De pijn komt dan misschien toch door iets anders.

Na 3 maanden bespreekt u met uw huisarts hoe het gaat.

Helpt de behandeling bij de specialist goed? Dan spreekt u met de specialist af hoe lang u nog doorgaat met de behandeling. U krijgt ook adviezen om thuis beter om te gaan met uw klachten.

Helpt de behandeling bij de specialist u niet of niet genoeg? Dan bespreekt u met uw huisarts wat de volgende stap is. Misschien kan een andere specialist u helpen.

Wanneer bellen bij pijn onder in mijn buik en in mijn bekken?

Spoed: bel direct uw huisarts of de huisartsenpost als u 1 of meer van deze klachten krijgt:

• De pijn is zo erg dat u het niet meer volhoudt.
• U krijgt koorts (38 graden of hoger).
• U voelt zich heel erg ziek.

Bel uw huisarts op werkdagen of maak een afspraak als u 1 of meer van deze klachten heeft:

• U verliest bloed met klonten bij het plassen of poepen.
• U heeft langer dan 1 week pijn onder in uw buik en in uw bekken.
• U voelt zich erg somber of depressief.
• Door de pijn kunt u niet meer de dingen doen die u normaal doet, zoals werken, koken of sporten.

Meer informatie over pijn onder in buik en in bekken

• Meer informatie en contact met andere mensen die bekkenpijn hebben: Bekkenbodem4All. 

We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor artsen over chronische bekkenpijn.