Gemcitabine : dag 1 en 8 à 3 weken

Wat is het? 

• Vermoeidheid is een veelvoorkomende bijwerking die tot een jaar na de behandeling kan aanhouden.
• Het herstel na iedere kuur kost het lichaam veel energie.
• Klachten die hiermee samenhangen zijn; gebrek aan energie, lusteloosheid, minder belangstelling voor de omgeving, slapeloosheid, prikkelbaarheid, stemmingswisselingen.

Wat kunt u zelf doen? 

• Probeert u zich niet te verzetten tegen de vermoeidheid. U er tegen verzetten kost ook energie.
• Zorg voor een goede afwisseling van uw activiteiten over de dag en bouw rustpunten in.
• Stel prioriteiten en bepaal zelf waar u de tijd aan wil besteden.
• Doe aan lichaamsbeweging, bijvoorbeeld wandelen of fietsen.
• We raden u aan om na de behandeling deel te nemen aan een fysiek revalidatieprogramma van het Cancer Care Center of stichting Tegenkracht.
• Het is bewezen dat het herstellen van de conditie een positief effect heeft op het verminderen van de vermoeidheid.

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Bij ernstige klachten kunnen wij u doorverwijzen naar een fysiotherapeut of psycholoog.

Wat is het?

• De behandeling kan uw huid droger en/of schilferig maken.
• Gedurende de behandeling kan de huid gevoeliger zijn voor zonlicht. 

Wat kunt u zelf doen?

• Smeer uw gezicht en andere delen van uw lichaam die in de zon komen in met minimaal factor 30 en vermijd zonnebaden.
• Gebruik niet-geparfumeerde bodylotions of crèmes op waterbasis (hydraterend).
• Zeep droogt de huid uit. In plaats daarvan kunt u beter voor olie kiezen. 
• Wanneer u last heeft van een jeukende huid kan koelzalf of mentholpoeder verlichting bieden. 

Wat kunnen wij voor u doen?

• Bij ernstige klachten kunnen wij u doorverwijzen naar de dermatoloog.

Wat is het? 

• Dit wordt veroorzaakt door irritatie van het hoornvlies of doordat de traanklieren onvoldoende traanvocht produceren. Hierdoor worden de ogen droog.
• Klachten die hiermee samengaan zijn; irritatie, roodheid, pijn en tranen van de ogen.
• Ook kunt u last krijgen van wazig zien. Dit gaat vanzelf over. 

Wat kunt u zelf doen? 

• Vermijd het gebruik van lenzen als uw ogen te gevoelig zijn. 

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Bij aanhoudende klachten kan uw arts of verpleegkundig specialist oogdruppels voorschrijven.

Wat is het?

• Er kan verhoging of koorts ontstaan.
• De koorts verdwijnt spontaan binnen 24 uur na de toediening.
• Door de koorts en het zweten, verliest u meer vocht dan gewoonlijk. 

Wat kunt u zelf doen?

• Drink voldoende: 2 liter per dag (16 kopjes of 14 bekers).
• Gebruik ter bestrijding van de koorts 1000 mg paracetamol
• Is de koorts na 24 uur nog niet verdwenen? Neem dan contact op met het ziekenhuis.

Wat kunnen wij voor u doen?

• Eventueel volgt verder onderzoek.

Wat is het? 

• Er kan een verandering optreden in de menstruatie. Dit kan samengaan met een onregelmatige cyclus. 
• Een daling van het aantal bloedplaatjes vermindert de stolling van het bloed waardoor de menstruatie heviger kan zijn.
• De menstruatie kan ook stoppen. U kunt hierdoor tijdelijk of blijvend in de overgang komen. Dit is mede afhankelijk van uw leeftijd.
• Gemiddeld komt u door chemotherapie 5 jaar eerder in de overgang. 

Wat kunt u zelf doen? 

• U kunt zelf niets doen om dit te voorkomen. 

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Bij ernstige overgangsklachten kunnen wij u doorverwijzen naar de gynaecoloog.

Wat is het? 

• Uw smaak kan veranderen. Eten wat u eerst lekker vond, smaakt nu niet meer. Eten dat u normaal gesproken niet lekker vond, smaakt u nu misschien juist wel.
• Na de behandeling herstelt de smaak zich weer.

Wat kunt u zelf doen? 

• Probeer verschillende producten uit.
• Soms smaakt niets. Probeer dan toch iets te eten. 

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Bij ernstige klachten kunnen wij u doorverwijzen naar de diëtiste.

Wat is het? 

• Chemotherapie kan invloed hebben op uw seksuele gevoelens. 
• Door een operatie, bestraling en/of haarverlies kan een veranderd zelfbeeld ontstaan.
• Het is mogelijk dat u minder zin heeft om te vrijen.
• De behoefte aan tederheid en intimiteit kan juist toenemen. 
• Vrouwen kunnen last krijgen van vaginale droogte.
• Mannen kunnen last hebben van erectiestoornissen en/of ejaculatieproblemen.

Wat kunt u zelf doen? 

• Het bespreekbaar maken van seksuele problemen is belangrijk.
• Door erover te praten met uw partner leert u elkaar beter te begrijpen. 
• Ook met uw zorgverleners kunt u problemen rond seksualiteit bespreken.

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Als u problemen ervaart met uw seksualiteit dan kunnen we u verwijzen naar een seksuoloog. 

Wat is het? 

• Door kanker en de behandeling kan uw eetlust verminderen.
• Het kost dan moeite om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Hierdoor kan ongewenst gewichtsverlies optreden. 

Wat kunt u zelf doen?

• Eet meerdere keren per dag kleine beetjes.
• Maak bij voorkeur gebruik van volle producten in plaats van magere of light varianten.
• Kies voor dranken die eiwit en energie bevatten zoals zuivelproducten.
• Als u minder trek heeft in eten, gaan vloeibare voedingsmiddelen zoals vla, yoghurt en pap vaak beter.
• Weeg uzelf elke week en neem contact op met uw arts of verpleegkundig specialist als u meer dan 3 kilo in een maand of meer dan 6 kilo in een half jaar ongewenst bent afgevallen.

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Bij ernstige klachten kunnen wij u doorverwijzen naar de diëtist.

Wat is het? 

• De aanmaak van nieuwe bloedcellen door het beenmerg kan geremd worden. Hierdoor kan een tekort ontstaan van rode bloedcellen (erytrocyten), dit noemen we bloedarmoede (anemie). 
• Klachten kunnen zijn; vermoeidheid, kortademigheid, duizeligheid, hoofdpijn, hartkloppingen. 

Wat kunt u zelf doen? 

• U kunt zelf niets doen om deze klachten te voorkomen.
• De bloedarmoede is niet het gevolg van ijzertekort. Extra voeding met ijzer zal geen effect hebben. 

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Voor iedere kuur worden uw bloedwaarden bepaald. Zo kunnen we controleren of u voldoende hersteld bent om met de volgende behandeling te starten.
• Uw arts of verpleegkundig specialist kan besluiten de dosering van de behandeling aan te passen of de behandeling uit te stellen.

Wat is het? 

• Het slijmvlies in de darm kan beschadigd raken. Hierdoor kan diarree ontstaan. 
• Klachten die hiermee samengaan zijn; buikpijn/buikkrampen, vaak aandrang, meer ontlasting, pijn en irritatie van het gebied rond de anus, bloed bij de ontlasting, minder plassen. 

Wat kunt u zelf doen? 

• Drink voldoende om het vochtverlies aan te vullen. Drink daarom in ieder geval 2 liter per dag (16 kopjes of 14 bekers). 
• Gebruik naast water, thee en koffie regelmatig een melkproduct, vruchten- en groentesappen, soep of bouillon om het tekort aan voedingsstoffen en zout aan te vullen. 
• Voeding is niet de oorzaak van de diarree, daarom is het niet nodig om bepaalde producten te vermijden. Stoppende voedingsmiddelen bestaan niet.
• Gebruik geen probiotica (bijv. yakult) bij diarree ten gevolge van beschadigd slijmvlies en bij verminderde afweer. 
• Probeer gewoon te blijven eten en drinken. 
• Wanneer u bovenstaande klachten heeft is het belangrijk om contact op te nemen met OLVG.

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Bij ernstige klachten volgt behandeling met medicijnen.

Wat is het?

• De werking van de lever kan tijdelijk worden beïnvloed.
• Leverfunctiestoornissen uiten zich vaak het eerste als afwijkingen in het bloed.
• Bij ernstige leverfunctiestoornissen treden klachten van vermoeidheid, algehele malaise 
  en geelzucht op.

Wat kunt u zelf doen?

Gebruikt u alcohol? Gebruik dan niet meer dan 2 eenheden per dag.

Wat kunnen wij voor u doen?

Bij ernstige leverfunctiestoornissen kan uw arts of verpleegkundig specialist besluiten de 
dosering van de behandeling aan te passen of de behandeling uit te stellen.

Wat is het? 

• Door de behandeling kunt u last krijgen van misselijkheid en/of braken. 
• De mate waarin deze klachten optreden kan verschillen per kuur.
• Klachten die hiermee samengaan zijn; kokhalzen, weinig of geen eetlust, maagklachten zoals een vol gevoel of pijn.

Wat kunt u zelf doen? 

• Neem de medicijnen volgens het schema; middelen tegen misselijkheid, braken en obstipatie.
• We adviseren u om de Metoclopramide tabletten een half uur voor de maaltijd in te nemen zodat u in staat bent iets te eten.
• Eet meerdere keren per dag kleine beetjes.
• Probeer verschillende producten uit.
• Drink voldoende: 2 liter per dag. Dit zijn ongeveer 16 kopjes of 14 bekers.
• Gemberthee en coca cola kunnen klachten van misselijkheid verminderen.
• Als u bovenstaande klachten heeft, is het van belang om contact op te nemen met OLVG.

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Bij ernstige klachten volgt behandeling met andere medicijnen.

Wat is het? 

• De aanmaak van nieuwe bloedcellen door het beenmerg kan geremd worden. 
• Hierdoor kan een tekort ontstaan van bloedplaatjes (trombocyten) in uw bloed, dit noemen we trombopenie. 
• Bloedplaatjes spelen een belangrijke rol bij de bloedstolling. 
• Een daling van het aantal bloedplaatjes maakt het bloed minder stolbaar. 
• Klachten die hiermee samengaan zijn; neusbloedingen, blauwe plekken, bloedend tandvlees, bloed in de ontlasting en/of urine, bloed bij braken.

Wat kunt u zelf doen? 

• U kunt zelf niets doen om deze klachten te voorkomen.
• Wanneer u bovenstaande klachten heeft is het belangrijk om contact op te nemen met OLVG.

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Voor iedere kuur worden uw bloedwaarden bepaald. Zo kunnen we controleren of u voldoende hersteld bent om met de volgende behandeling te starten. 
• Uw arts of verpleegkundig specialist kan besluiten de dosering van de behandeling aan te passen of de behandeling uit te stellen.

Wat is het? 

• De aanmaak van nieuwe bloedcellen door het beenmerg kan geremd worden. 
• Hierdoor kan een tekort ontstaan aan witte bloedlichaampjes (leukocyten) in uw bloed. Dit noemen we leukopenie. 
• Witte bloedlichaampjes zorgen voor afweer tegen infecties.
• Bacteriën of ziekten die voor gezonde mensen weinig gevaar opleveren, kunnen bij u tot heftige reacties leiden met hoge koorts.
• Ongeveer tussen de 10e en de 15e dag na het starten van de kuur is het aantal leukocyten het laagst. Men noemt dit de dip-periode. In deze periode bent u meer vatbaar voor infecties.
• Klachten van een infectie zijn; een temperatuur van 38,5°C of hoger soms in combinatie met koude rillingen.

Wat kunt u zelf doen? 

• U kunt zelf niets doen om deze klachten te voorkomen.
• Wanneer u bovenstaande klachten heeft is het belangrijk om contact op te nemen met OLVG.

Wat kunnen wij voor u doen? 

• Voor iedere kuur worden uw bloedwaarden bepaald. Zo kunnen we controleren of u voldoende hersteld bent om met de volgende behandeling te starten. 
• Uw arts of verpleegkundig specialist kan besluiten de dosering van de behandeling aan te passen of de behandeling uit te stellen.