home

Endeldarm verwijderen : rectumresectie

Bij darmkanker en afwijkingen aan de endeldarm is soms een operatie nodig. Bij deze operatie verwijdert de arts een deel van de endeldarm of de hele endeldarm. Deze operatie heet een rectumresectie. Soms moet de arts hierbij ook de anus verwijderen. Bij een rectumresectie is er een kans dat u tijdelijk of definitief een stoma krijgt. Een stoma is een kunstmatige uitgang van de darm in uw buik.

Over de rectumresectie

De endeldarm is het laatste deel van de dikke darm. Voedsel gaat van de slokdarm, maag en dunne darm naar de dikke darm. In de dikke darm verandert eten in ontlasting. De endeldarm verzamelt de ontlasting. De ontlasting verlaat het lichaam via de anus.

Bij afwijkingen aan de endeldarm of bij endeldarmkanker zijn verschillende soorten operaties mogelijk. Dit hangt af van de plaats van de afwijking in de darm.

  • Afwijking bij het begin van de endeldarm: de arts verwijdert een deel van de endeldarm.
  • Afwijking aan einde van de endeldarm: de arts verwijdert de hele endeldarm. Dit heet een rectumresectie.
  • Soms moet de arts ook de anus verwijderen. Dit heet een abdomino-perineale rectumresectie.
  • Als er een nieuwe aansluiting tussen de darm en de anus nodig is, krijgt u meestal tijdelijk een stoma van de dunne darm. Zo kan de geopereerde plek in de darm goed herstellen. De kans op lekkage uit de geopereerde darm wordt dan kleiner.
  • Als de anus helemaal verwijderd moet worden, krijgt u een stoma van de dikke darm. U heeft het stoma dan de rest van uw leven.

De arts bespreekt met u de mogelijkheden en de complicaties van de operatie. U beslist samen welke operatie voor u het beste is. 

Bij een operatie aan de dikke dam of endeldarm doet u mee aan het ERAS-programma voor darmoperaties. ERAS staat voor Enhanced Recovery After Surgery. Het ERAS-programma is een manier om u sneller te laten herstellen na een operatie. U heeft dan minder kans op complicaties. 

Afspraken in het ziekenhuis

  • U bespreekt de diagnose en het behandelplan met de arts en de oncologieverpleegkundige.
  • Bij de oncologieverpleegkundige krijgt u meer informatie over het verblijf in het ziekenhuis en de voorbereidingen. U bespreekt met de verpleegkundige of een darmspoeling voor de operatie nodig is. U kunt tijdens dit gesprek ook aangeven of u extra hulp thuis nodig heeft.
  • De apothekersassistent bespreekt met u welke medicijnen u gebruikt.
  • U krijgt een stoma. Voor de operatie bespreekt de consulent stomazorg met u wat u kunt verwachten. Ook leert u hoe u de stoma verzorgt. Samen met de consulent stomazorg bespreekt u waar op uw buik u de opening van de stoma wilt. De arts probeert de stoma op die plek te plaatsen tijdens de operatie.

Zo bereidt u zich voor

  • U vult een vragenlijst in via patiëntenportaal MijnOLVG als voorbereiding op uw behandeling of onderzoek. Daarna hoort u welke soort verdoving u krijgt.
    Meestal hoort u dit online via MijnOLVG. Heel soms is een telefonische afspraak of een bezoek aan de polikliniek Anesthesiologie nodig. Een medewerker van de afdeling Anesthesiologie neemt dan contact met u op.
    Kijk voor meer informatie op de webpagina: Verdoving bij een onderzoek of operatie.
  • Gebruikt u bloedverdunners of andere medicijnen? Of bent u bent u allergisch voor bepaalde medicijnen of jodium? Geef dit dan aan via MijnOLVG. Doe dit zo snel mogelijk.
    Als u MijnOLVG niet gebruikt, overleg dan met uw arts.
    Stop nooit zomaar met het innemen van uw medicijnen. Bespreek dit altijd met uw arts.
  • Voor uw eigen veiligheid moet u voor uw behandeling of onderzoek nuchter zijn.
    U krijgt hiervoor instructies van een medewerker van de afdeling Anesthesiologie.
    Voor meer informatie kunt u ook alvast kijken op de webpagina Verdoving bij een onderzoek of operatie. 
Rookt u? Voor uw herstel is het beter om te stoppen met roken rond de operatie.
Als u niet rookt heeft u minder kans op complicaties zoals een ontsteking.
Stop als het kan 4 weken voor uw operatie met roken.
Rook niet tot minstens 4 weken na de operatie.
Kijk voor meer informatie op de webpagina: Roken en een operatie.

Nu al voorbereiden op goed herstel

Mensen die een goede conditie hebben, herstellen sneller en beter van de operatie. Wij adviseren u daarom voor de operatie veel te bewegen, gezond te eten en niet te roken.

Tips

  • Probeer elke dag een uur te wandelen, fietsen of zwemmen.
  • Probeer zo veel mogelijk de trap te nemen.
  • Doe mee met een beweegprogramma op televisie zoals ‘Nederland in beweging’.
  • Eet veel groente en fruit.
  • Probeer zo veel mogelijk vezels te eten en eet zo min mogelijk vet.
  • Stop 2 weken voor de operatie met roken en het drinken van alcohol. Heeft u moeite met het stoppen? Bespreek dit dan met de oncologieverpleegkundige.

Let op uw gewicht

Bent u afgevallen zonder dat u dat wilde?  Als u meer dan 3 kilo in een maand of meer dan 6 kilo in een half jaar bent afgevallen, krijgt u een afspraak met een diëtist. Samen met de diëtist bekijkt u wat u eet, wat u kunt doen om op gewicht te blijven.

Heeft u een tumor die de darm geheel afsluit? Dan is het belangrijk dat uw gewicht hetzelfde blijft. Neem direct contact op met uw casemanager als u gewicht verliest. 

Regel hulp voor na de operatie

U blijft kort in het ziekenhuis. Als u thuiskomt moet u nog herstellen. Het is daarom belangrijk dat u voor de operatie hulp regelt. Bijvoorbeeld iemand die u helpt met boodschappen doen, koken of schoonmaken. Bespreek met uw familie, buren of vrienden wie u kan helpen. 

Als u thuiszorg nodig heeft, bespreekt de arts dit met u. 

1 dag voor de operatie

  • 1 dag voor de operatie is de tijd van de operatie bekend. U kunt tussen 15.00 en 16.00 uur naar de verpleegafdeling bellen om de tijd en plaats te horen. U meldt zicht dan op de dagbehandeling of op de verpleegafdeling.
  • Tot 00.00 uur in de nacht mag u gewoon eten en drinken.
  • Drink na 00.00 uur alleen heldere dranken zoals water, thee, appelsap en bouillon. Gebruik geen producten met melk of alcohol. U mag niet eten.
  • Soms is het nodig dat uw darmen leeg zijn. U krijgt dan een darmspoeling of een laxeermiddel. De verpleegkundige vertelt u hier meer over.

Zo gaat de operatie

Voor de operatie

  • Op de dag van de operatie gaat u naar het ziekenhuis. U meldt zich bij de verpleegafdeling of de dagbehandeling.
  • De arts brengt een blaaskatheter aan. Hierin wordt urine opgevangen.
  • De verpleegkundige brengt u naar een ruimte bij de operatiekamers. Hier krijgt u een infuus. Hierdoor krijgt uw lichaam vocht tijdens de operatie. Soms krijgt u ook antibiotica via het infuus.
  • Als u naar de operatiekamer gaat, bent u nog wakker. De narcose werkt pas als u op de operatiekamer bent. 

De operatie

  • Tijdens de operatie verwijdert de arts de endeldarm of een deel van de endeldarm
  • Soms is het nodig dat de arts ook de anus en een deel van de huid rondom de anus verwijdert.
  • Als de gehele endeldarm is verwijderd, maakt de arts een stoma.
  • Soms krijgt u een stoma na het verwijderen van een deel van de endeldarm. Dit is tijdelijk.
  • De operatie duurt 3 tot 5 uur.
  • De arts belt uw familie of contactpersoon na de operatie.

Na de operatie

  • Na de operatie gaat u een tijdje naar de uitslaapkamer om wakker te worden. De uitslaapkamer heet Recovery.
  • De zorgverleners controleren uw hart, bloeddruk en ademhaling. Als het nodig is, krijgt u medicijnen tegen de pijn.
  • Als de controles goed zijn, brengt een verpleegkundige u naar de verpleegafdeling.

Opleiden zorgverleners in OLVG

OLVG biedt kansen aan de zorgverleners van de toekomst. Nieuwe zorgverleners zijn hard nodig.
Arts-assistenten, zorgverleners en zorgverleners in opleiding kijken mee en doen zelf onderzoeken en behandelingen.  Dit gebeurt altijd onder verantwoordelijkheid van een zorgverlener met ervaring.
Zo kan OLVG patiënten ook in de toekomst de juiste zorg blijven bieden.

Uitstel van uw operatie of behandeling

Heel soms gebeurt het dat uw operatie of uw behandeling niet kan doorgaan.
Bijvoorbeeld door een onverwachte situatie. Of als een andere patiënt spoedeisende hulp nodig heeft. U krijgt dan zo snel mogelijk een nieuwe afspraak.

Op de verpleegafdeling

Eten en drinken

  • Op de verpleegafdeling mag u meteen weer eten en drinken.
  • Probeer minstens een halve liter vocht te drinken als u niet misselijk bent.
  • Probeer vanaf de eerste dag zo normaal mogelijk te eten. Dat helpt u te herstellen van de operatie. U mag eten en drinken van thuis meenemen. Er is een koelkast op de afdeling om uw eten en drinken in te bewaren.
  • U kunt in de avond een warme maaltijd eten. Als dit nog niet lukt, kunt u een lichte maaltijd proberen zoals een cracker of yoghurt.
  • Probeer verschillende dranken te drinken.
  • U kunt op kauwgom kauwen tijdens uw herstel. Dit is goed voor uw darmen.
  • U krijgt 4 keer per dag paracetamol aangeboden. U krijgt de paracetamol via tabletten of een injectie.

Pijn en klachten

  • Vertel het ons als u pijn heeft. De verpleegkundige kan u dan extra pijnstilling geven.
  • Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis komt de verpleegkundige een paar keer per dag vragen hoeveel pijn u heeft. Dit heet de pijnscore.
  • U krijgt een paar keer per dag medicijnen tegen de misselijkheid.
  • De verpleegkundige weegt u elke ochtend.
  • Ga minimaal 6 uur per dag uit bed om op een stoel te zitten en te lopen. U mag dit verdelen over de dag.

Bewegen

  • Bewegen is belangrijk voor uw herstel. Probeer daarom zo veel mogelijk te bewegen. 
  • Ga minimaal 6 uur per dag uit bed om op een stoel te zitten en te lopen. U mag dit verdelen over de dag.
  • Probeer uw maaltijd aan tafel te eten in plaats van in bed.
  • Probeer minstens 2 keer per dag een wandeling over de afdeling te maken.
  • Draag overdag uw gewone kleding. Draag daarbij goede schoenen.
  • Loop naar de wc. 

Stomaverzorging

U krijgt elke dag begeleiding door de consulent stomazorg en de verpleegkundige. Op de afdeling leert de consulent stomazorg u hoe u zelf uw stoma kunt verzorgen.

Wondverzorging

De verpleegkundige verzorgt uw operatiewonden. Uit de wond bij uw endeldarm kan wondvocht lekken. Dit is normaal. Het is belangrijk de inlegger te verwisselen als deze vochtig is. Een inlegger is een soort maandverband. U doet dit in uw ondergoed. Zo wordt u wond niet zacht. 

Naar huis

U blijft meestal 1 tot 3 nachten na de operatie in het ziekenhuis. U mag naar huis als het volgende goed gaat.

  • u kunt normale voeding eten
  • de stoma werkt goed
  • u heeft niet te veel pijn
  • u kunt uw stoma zelf verzorgen of heeft hulp om uw stoma te verzorgen
  • u kunt zelf lopen en naar de wc

Als u met pijnstilling naar huis gaat, dan krijgt u voor uw vertrek een afspraak met de apotheker. U hoort dan welke medicijnen u heeft en hoe u deze gebruikt.

U bespreekt met uw arts wanneer u weer naar huis kunt.

U mag nog niet zelf autorijden, fietsen of reizen met het openbaar vervoer. Vraag of iemand u met de auto naar huis brengt.

Soms moet u 4 dagen na de operatie naar het ziekenhuis komen om bloed te prikken. De verpleegkundige bespreekt met u of dit nodig is. 

Adviezen voor thuis

  • Meet de eerste week na uw verblijf in het ziekenhuis elke dag uw temperatuur.
  • Een darmoperatie is een zware operatie. Het herstel na een darmoperatie gaat in het begin snel. Toch kan het kan wel 3 tot 6 maanden duren voor u helemaal hersteld bent.
  • Het is prettig als er de eerste 2 weken na de operatie iemand is die u kan helpen. Bijvoorbeeld met boodschappen doen, schoonmaken of koken.
  • U mag na uw operatie wandelen of fietsen. Luister goed naar uw lichaam. Wij raden aan om 6 weken niet te tillen en geen buikspieroefeningen te doen.
  • U mag gewoon seks hebben na uw operatie. Luister goed naar uw lichaam. Ervaart u na de operatie problemen op seksueel gebied? Bespreek dit met uw casemanager, arts of huisarts.
  • Werkt u? Maak dan na de operatie een afspraak met de bedrijfsarts om uw herstel te bespreken.
  • Soms moet u nog langer herstellen voordat u naar huis kunt. De transferverpleegkundige meldt u dan aan voor een verpleeghuis of revalidatiecentrum. 

Zo gaat het verder

  • Na de operatie stuurt de arts een stukje van uw darm naar het laboratorium voor een onderzoek. De uitslag is na 7 tot 10 werkdagen bekend. U krijgt een afspraak of de polikliniek Chirurgie om de uitslag te bespreken. Als u nog in het ziekenhuis bent als de uitslag bekend is, dan krijgt u de uitslag op de verpleegafdeling.
  • Soms is er na de operatie ook chemotherapie nodig. Uw arts verwijst u door naar de polikliniek Oncologie. U krijgt na uw herstel een afspraak met de oncoloog.
  • Bent u geopereerd vanwege darmkanker? Dan hoeft u niet meer mee te doen aan het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. U blijft 5 jaar onder controle in het ziekenhuis. Uw casemanager bespreekt na 3 maanden met u welke controles u nog heeft.

Wanneer moet u ons bellen

Iedere operatie heeft risico’s. Bij een rectumresectie bestaat een kleine kans op een ontsteking, lekkage, onvruchtbaarheid of problemen bij het plassen. 

Bel meteen de afdeling Chirurgie als u 1 of meer van deze klachten heeft:

  • Meer dan 38,5 graden koorts.
  • Vaak braken.
  • Hevige buikpijn.
  • Bolle, gespannen buik.
  • Ontsteking van de wond. Er komt pus uit de wond en de huid rondom de wond is warm, rood en dik. 

Contact

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vraag aan de polikliniek via MijnOLVG of per e-mail. Op werkdagen kunt u ook bellen. 

Polikliniek Chirurgie, locatie Oost, P3
020 510 88 80 (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)
chirurgie@olvg.nl

Polikliniek Chirurgie, locatie West, route 6
020 510 88 80 (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)

Als de polikliniek Chirurgie niet bereikbaar is, belt u met klachten die echt niet kunnen wachten naar de Verpleegafdeling Chirurgie.

Verpleegafdeling Chirurgie B5, locatie Oost
020 599 25 03 (bij spoed dag en nacht bereikbaar)

Is de situatie levensbedreigend, bel dan 112.

De informatie op deze pagina is afkomstig van de afdeling Chirurgie van OLVG. Laatst gewijzigd: