Logopedie bij dysartrie : spraakstoornis na schade aan de hersenen

Dysartrie is een spraakstoornis. Als u dysartrie heeft, is het moeilijk om woorden en klanken duidelijk uit te spreken. Dit heet: niet goed kunnen articuleren. Het spraakprobleem komt door schade aan de hersenen of het zenuwstelsel. Hierdoor kunnen de spieren die u gebruikt bij het spreken verlamd raken. Deze spieren werken dan minder goed. Om te kunnen praten zijn veel spieren nodig. Deze spieren zijn belangrijk bij:

• ademhalen
• woorden uitspreken
• de klank van uw stem 
• hard of zacht praten

Dysartrie kan ontstaan door 1 van de volgende oorzaken: 

• beroerte
• spierziekte
• ongeluk
• hersentumor
• infectie
• een andere neurologische aandoening zoals dementie en ziekte van Parkinson

Het gevolg van de schade is voor iedereen anders. Dit heeft te maken met de ernst en de plaats van de schade in het zenuwstelsel. 

Minder kracht 

Als u minder kracht heeft in mond, lippen en tong kunt u niet goed praten. U bent dan minder goed te verstaan. 

Slikken en kauwen

Als u minder kracht heeft in mond, lippen en tong kunt u niet goed kauwen en slikken. 
Soms ontstaat hierdoor een slikprobleem. Dit heet dysfagie. 

Een andere manier van praten 

•    U praat te snel.
•    U praat te langzaam.
•    Uw mond beweegt niet zoals u wil.

Logopedie is de zorg die nodig is bij 1 of meer problemen of klachten met de stem, spraak, taal, gehoor of slikken. 

Een logopedist weet veel van spraak en taal. U kunt bij een logopedist terecht voor:

• Onderzoek naar het soort dysartrie. 
• Onderzoek naar het gevoel en de bewegingen van de mond en tong.
• Onderzoek naar de ademhaling, stem en verstaanbaarheid. 
• Behandeling en advies. 
• Het ondersteunen van patiënt, partner en of naaste.

De behandeling

Het doel van de behandeling is dat u beter te verstaan bent. U krijgt oefeningen en adviezen om zo goed mogelijk gebruik te maken van uw mogelijkheden. Ook kunnen uw naasten informatie en adviezen krijgen.

Dysartrie heeft invloed op gesprekken, op het uitvoeren van opdrachten en op het sociale leven. Het heeft ook invloed op het gebruik van een telefoon en een computer.
Het is belangrijk om manieren te vinden om met elkaar te blijven praten. Hieronder leest u waar u rekening mee kunt houden.

Adviezen voor uzelf

• Zorg voor een rustige omgeving om te praten. Het geluid van radio, tv of andere geluiden kunnen storen.
• Neem de tijd voor een gesprek en maak eerst oogcontact.
• Ga dicht bij uw gesprekspartner staan of zitten.
• Praat langzaam en neem vaak even pauze. 
• Spreek in korte zinnen of gebruik steekwoorden.
• Probeer de woorden nauwkeurig en duidelijk uit te spreken. Leg voldoende adempauzes in een zin.
• Ondersteun het praten met gebaren.
• Als het praten niet goed lukt, stop dan 2 tellen na ieder woord.
• Probeer de boodschap in steekwoorden op te schrijven als u zeer slecht verstaanbaar bent.
• Verander niet te snel van onderwerp.

Adviezen voor mensen in uw naaste omgeving

• Zorg voor een rustige omgeving om te praten. Het geluid van radio, tv of andere geluiden kunnen storen.
• Neem de tijd voor een gesprek en maak oogcontact. Kijk ook naar de mond. Dit kan helpen om de spreker beter te verstaan. 
• Praat duidelijk en praat langzamer dan u gewend bent. U hoeft niet harder te praten.
• Onderbreek liever niet en verander niet te snel van onderwerp.
• Herhaal wat u denkt te hebben verstaan. Geef genoeg tijd om te antwoorden op uw vraag.
• Vraag om herhaling wanneer u de boodschap niet heeft verstaan.
• Wanneer er veel bezoek is, betrek dan de persoon met dysartrie bij het gesprek.
• Geef aan dat er ook andere mogelijkheden zijn om te communiceren zoals: aanwijzen, opschrijven of een gebaar maken.