home

Dorenda van Dijken: 'Vrouwen worstelen vaak in stilte'

Vrouw in de overgang met armen over haar ogen

Op 8 maart jl. lanceerde gynaecoloog Dorenda van Dijken (OLVG) samen met cardioloog Janneke Wittekoek (HeartLife Klinieken) en psychiater Sandra Kooij (PsyQ) het H3-netwerk. Dit onafhankelijke, online platform streeft naar korte lijnen tussen zorgprofessionals en ervaringsdeskundigen om klachten rondom hart, hoofd en hormonen sneller te herkennen en behandelen. In krap één week tijd meldden zich 1237 mensen aan. Dorenda: ‘Het geeft aan dat er behoefte aan is. De nood onder vrouwen is hoog.’

Jullie doel is om zorgprofessionals en ervaringsdeskundigen met elkaar in contact te brengen en kennis te delen. Hoe gaan jullie daar vorm aan geven?

‘Op de website komen interactieve webinars, e-learnings en vragenlijsten beschikbaar. Daarnaast hebben vrouwen met klachten toegang tot ervaringsverhalen van vrouwen die dezelfde klachten hadden en op een goede manier zijn geholpen. Ook komen er, met toestemming, profielen van zorgprofessionals, met daarin informatie over hun specialisme en de regio waar zij werken. Korte lijnen zijn belangrijk: als Janneke een vrouw met ernstige hartklachten behandelt en zij vermoedt dat de oorzaak hormonaal is, verwijst ze de patiënt direct naar mij. En als Sandra in haar praktijk een vrouw heeft die niet slaapt door de opvliegers, dan belt zij mij voor advies en schrijft zij een recept. Samen bereik je veel meer.’

Hormonen en de overgang: het lijkt me een vrouwenwereld. Zitten er tussen de 1237 netwerkers ook mannelijke zorgprofessionals?

‘Daar heb ik nog niet naar gekeken, maar ik denk het wel. Het is namelijk voor alle zorgprofessionals belangrijk om aangesloten te zijn. Zo blijkt uit recent onderzoek dat vrouwen met ADHD rond de overgang vaak ook hartklachten en stemmingswisselingen krijgen. Maar bij onderzoek kan een cardioloog niet altijd iets aan het hart te zien. Voor kennis en ervaring van andere zorgprofessionals kan hij of zij in zo’n geval gebruik maken van het H3-netwerk.’

Waarom is er bij onderzoek niks aan het hart te zien?

‘In de cardiologie zijn mannelijke patiënten vaak nog de norm. Terwijl het vrouwenhart echt verschillend is ten opzichte van het mannenhart. We komen er ook steeds meer achter dat vrouwen en mannen anders reageren op medicijnen. Veel medicatie is op mannen onderzocht, maar we zien dat gangbare medicatie, voor bijvoorbeeld de schildklier, diabetes en een hoge bloeddruk, door vrouwen heel anders wordt opgenomen. Ze hebben een andere stofwisseling. Het is belangrijk dat we daar onderzoek naar blijven doen.’

Er zijn mensen die zeggen: ‘Dat klagen over hormonen vind ik zo’n gezeik.’ Krijg jij ook wel eens dit soort reacties?

‘Tegen critici zeg ik altijd: “Kom maar een keer langs op mijn spreekuur. Dan denk je er daarna anders over.” Als je niemand kent die last heeft van haar cyclus, of van de overgang, dan kun je denken dat het allemaal wel mee valt. Maar in mijn spreekkamer zie ik veel ellende. Vooral vrouwen met ADHD worstelen de hele dag door. Het is alsof zij in een continue jetlag zitten. Ze slapen niet goed. En niet een nachtje of een weekje, nee: jarenlang. Daar wordt niemand gezelliger van.’

In de media is momenteel veel aandacht voor hormonen. De Linda wijdt er een heel nummer aan en in het Volkskrant Magazine stond ook een artikel over de cyclus van vrouwen.

‘Eindelijk. Er zijn zoveel vrouwen die tijdens hun cyclus en in de overgang tegen dingen aanlopen: depressie, slecht slapen, slecht kunnen concentreren. Maar het is een beetje vrouw-eigen om te denken: ik moet me niet zo aanstellen. Maar van de groep vrouwen die lijdt aan Premenstrual Dysphoris Disorder (PMDD) doet ruim 30 procent een zelfmoordpoging. Vrouwen worstelen vaak in stilte. Nu het meer bespreekbaar wordt komen de vrouwen met hun verhalen naar buiten. Dat is zo belangrijk. En met het H3-netwerk hopen we daar verder aan bij te dragen.’